Κείμενο: Κλέλια Αρμπηλιά & George Fiorakis / Eπιμέλεια & φωτογραφίες: George Fiorakis - Advart
Εξάρχεια. Μια γειτονιά σε μια μεγάλη πόλη, μια γειτονιά με το δικό της χαρακτήρα, μια γειτονιά φυτώριο όπου η πολιτιστική και ιστορική της διαδρομή δεν την αφήνει να σταματήσει να παράγει ιδέες, τέχνες και δημιουργικές αντιπαραθέσεις. Ο παλμός της, διαχρονικά δυνατός, χτυπά σταθερά στο κέντρο της πόλης και ανέκαθεν ήταν και παραμένει το σπίτι των γραμμάτων, των τεχνών και της ελεύθερης έκφρασης της Αθήνας. Σε αυτήν εδώ τη γειτονιά, στα Εξάρχεια, τη Νεάπολη και τον Λυκαβηττό, τη γειτονιά του Λαπαθιώτη, του Χαλεπά, της Αρλέτας και του αχαλίνωτης τέχνης του δρόμου, λογής λογής τέχνες, καλλιτεχνικά εργαστήρια, δραματικές σχολές, εκδόσεις και άλλα βρίσκουν τον τόπο και το σπίτι τους. Στα Εξάρχεια, έχουμε να περηφανευτούμε ότι η τέχνη ριζώνει και ανθίζει, και οι άνθρωποί της ζουν και δημιουργούν εδώ με τον δικό τους τρόπο. Κάναμε μία πολύ ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική επίσκεψη σε ένα από τα πιο παλιά - σύγχρονα εργαστήρια σχεδίου και ζωγραφικής. Το Εργαστήριο Σχεδίου - Ζωγραφικής του Γρηγόρη Κολιζέρα βρίσκεται στα Εξάρχεια για ένα τέταρτο του αιώνα, το επισκεφθήκαμε και μάθαμε την ιστορία του δημιουργικού σημείου που προετοιμάστηκαν καλλιτέχνες, ένα σημείο απάγκιο για μικρούς και μεγάλους επίδοξους ζωγράφους.
Ο Γρηγόρης Κολιζέρας είναι αριστούχος απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Από το 1991 που μπήκε στη σχολή παρακολούθησε και μαθήτευσε στα εργαστήρια του ζωγράφου, εικαστικού και φωτογράφου Νίκου Κεσσανλή, της ζωγράφου Ρένας Παπασπύρου και του χαράκτη Γιάννη Γουρζή στις πρώτες “φουρνιές” εικαστικών της “σύγχρονης τάσης”. Μεγάλωσε στα Εξάρχεια και το αθηναϊκό κέντρο και θεωρεί, όπως μας λέει τη γειτονιά “πνευματικό του πατέρα”. “Εδώ μεγάλωσα, εδώ ανέπτυξα πολιτικές ανησυχίες, τα Εξάρχεια είναι ένα φυτώριο σκέψης, πολιτισμού και δράσης διαχρονικά”. Ο Γρηγόρης τελειώνοντας τη σχολή στα τέλη των ‘90ς πέρασε στο κομμάτι της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Κάνοντας ένα πέρασμα από τη Σχολή Βακαλό και τα δημόσια ΙΕΚ, από το 1998 και έπειτα έστησε το πρώτο εργαστήριο σχεδίου και ζωγραφικής στην αγαπημένη του οδό στα Εξάρχεια, την Τοσίτσα. Το 2011 το εργαστήρι μεταφέρεται στην Ασκληπιού και ξεκινάνε, σε συνεργασία με τους πλέον απόφοιτους καλλιτεχνικών σχολών που μοιράζονταν κοινές αξίες και τρόπο σκέψης, να συνεργάζονται. Στην Ασκληπιού ξεκινούν και τα πρώτα παιδικά εργαστήρια με θερμή ανταπόκριση, και έτσι από το 2018 και έπειτα το εργαστήρι προσφέρει μαθήματα σχεδίου και ζωγραφικής για όλους: για παιδιά, εφήβους, φοιτητές και ενήλικες. Η συμπεριληπτικότητα και η δυνατότητα να μάθει όποιος/α/ο θέλει να ζωγραφίζει αποτελούν προτεραιότητα και κύρια αξία στο εργαστήρι, που πλέον βρίσκεται στο τρίτο του σπίτι στην μέση της Ιπποκράτους. “Το ‘πιάνει το χέρι μου’ είναι λάθος .. όλοι μπορούμε να μάθουμε να ζωγραφίζουμε και όλοι το έχουμε μέσα μας”, μας λέει ο Γρηγόρης Κολιζέρας σπάζοντας ευχάριστα το στερεότυπο ότι μόνο όποιος έχει ταλέντο μπορεί να ζωγραφίσει.
Εργαστήριο Σχεδίου - Ζωγραφικής Κολιζέρα
Ιπποκράτους 65, Εξάρχεια - Αθήνα, 2108833611
Το σχέδιο και η ζωγραφική, όπως και η μουσική και οτιδήποτε δημιουργικό αποτελούν εκτός από μία ψυχική διέξοδο, αποδεδειγμένα και ένα τρόπο να αναπτύξουμε νέα μονοπάτια στη δομή του εγκεφάλου μας και των κινήσεών μας. Η ζωγραφική είναι ένα δημιουργικό εργαλείο και παράλληλα αποτελεί μία διαδικασία μάθησης. Ο κόσμος συνεχώς εξελίσσεται και, όπως φαίνεται από τις αντιλήψεις που αλλάζουν συνεχώς γύρω από την αξία της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, οι γονείς πλέον ενθαρρύνουν τα παιδιά να αναπτύξουν την έκφραση και τις κλίσεις τους. Ένα παιδί που θα παρακολουθήσει τα ελεύθερα εργαστήρια δημιουργικής ζωγραφικής, όπως αυτά που τρέχουν στο εργαστήρι του Κολιζέρα θα έχει, επί της ουσίας, την ευκαιρία να εμβαθύνει και να συμπληρώσει τις γνώσεις που προσφέρει το σχολείο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (οι μικροί ζωγράφοι μπορούν να συμμετάσχουν στα εργαστήρια από τα έξι τους χρόνια). Επιθυμία των ανθρώπων του χώρου είναι άλλωστε να καλύψουν τα κενά στη γενικότερη εικαστική παιδεία. Σχέδιο, παρατήρηση και χρώμα για αρχή και στην πορεία προετοιμασία για την εισαγωγή στις καλλιτεχνικές σχολές μεγαλώνοντας, πάντα σε περίπτωση που κάποιο παιδί το επιλέξει. “Αν η καλλιτεχνική παιδεία είχε την ισότιμη θέση που της αξίζει στο εκπαιδευτικό σύστημα τότε η κοινωνία θα ήταν πιο υγιής” μας λέει. Συγχρόνως, πρακτικά, στην ψηφιακή μας εποχή το σχέδιο αποτελεί τη βάση για διαφορετικά δημιουργικά επαγγέλματα ξεφεύγοντας από το στενό πλαίσιο των εικαστικών και της αρχιτεκτονικής. Σκηνογραφία, animation (2d kai 3d), storyboards, γραφικές τέχνες, κόμικς και εικονογράφηση, tattoo, concept art, games design όλα όσα σήμερα αποτελούν γύρω μας την εικόνα κρύβουν στην απαρχή τους το σχέδιο και την εφαρμοσμένη ζωγραφική.
> Σχέδιο vs Ζωγραφική: ‘Όλα είναι σχέδιο, το σχέδιο αποτελεί τον σκελετό της ζωγραφικής, όλα ξεκινούν από αυτό και στην ουσία εμπεριέχεται σε αυτή. Είναι η πρώτη ιδέα και η βάση.
Σπρώχνοντας την πόρτα στο νούμερο 65 της Ιπποκράτους, το ήσυχο περιβάλλον και η διάχυτη δημιουργικότητα σου τραβούν την προσοχή. Άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών πίσω από καβαλέτα και καμβάδες δουλεύουν ήσυχα το κάρβουνο, το μολύβι, το μελάνι και μικτές τεχνικές. Ακρυλικά, λάδια και παστέλ τριγύρω: υλικά για μπλεχτούν στο χρώμα. Κάθε Τετάρτη μπορείς να τους χαζέψεις να αποτυπώνουν ζωντανά μοντέλα, επίσης στις διαφορετικές θεματικές εξάσκησης, οι εκπαιδευόμενοι συχνά αποτυπώνουν το αστικό τοπίο της Αθήνας σε υπαίθριους ιστορικούς της τόπους. Στο πατάρι παιδικές ζωγραφιές και μπογιές από τους μικρούς καλλιτέχνες μας φτιάχνουν το κέφι. Η ενασχόληση με τα εικαστικά, συζητάμε, μπορεί συχνά να αποτελέσει έναν δύσκολο δρόμο και μία συνεχή αναμέτρηση με τον εαυτό “ενθαρρύνουμε την προσωπική ματιά ακόμα και στις προετοιμασίες για τις εξετάσεις. Θέλουμε οι άνθρωποι που μαθαίνουν μαζί μας να πιστέψουν αυτό που αγαπούν, να πιστέψουν στον εαυτό τους αλλά και να μην εγκαταλείψουν. Σκοπός μας είναι ως δάσκαλοι να τους γυμνάσουμε για να πετάξουν μόνοι και να διευρύνουμε τους εικαστικούς ορίζοντές τους, και αυτό απαιτεί πολλή δουλειά που πάντα όμως στο τέλος ανταμείβεται”. Η πολύχρονη εμπειρία στις εισαγωγικές και την Καλών Τεχνών, τις κατατακτήριες της Αρχιτεκτονικής και στην εισαγωγή στα καλλιτεχνικά σχολεία είναι δεδομένη στο εργαστήριο Κολιζέρα, πέραν όμως αυτού, εδώ μπορεί να μάθει κανείς να σχεδιάζει και να ζωγραφίζει σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του. Τα τμήματα ενηλίκων γεμίζουν εξίσου με τα νεανικά και οι μεγαλύτεροι έχουν εδώ την ευκαιρία να ψυχαγωγηθούν μέσα από τη δημιουργία: αναλύσεις καλλιτεχνών, ιστορία τέχνης και άλλα συμπληρώνουν την πρακτική και έτσι οι “ρομαντικοί εραστές της τέχνης” εργαζόμενοι, συνταξιούχοι ή και “late bloomers”* που αποφάσισαν να μπουν σε μεγαλύτερη ηλικία στην Καλών Τεχνών, εδώ έχουν ένα εργαστήρι να δουλέψουν και να εκφραστούν.
Στα Εξάρχεια, στη γειτονιά που ζούμε και εκφραζόμαστε, στον δικό μας τόπο ελεύθερης έκφρασης, ανακαλύπτουμε την πολιτισμική της αξία μέσα από τα σημεία αυτά που οι διαφορετικές τέχνες γεννιούνται και επωάζονται. Στους ανθρώπους τους ανακαλύπτουμε ξανά και ξανά το μεράκι και την ταπεινότητα της ευθύνης που εμπεριέχει η αφοσίωση στον άνθρωπο. Στο εργαστήρι του Γρηγόρη Κολιζέρα, ανακαλύψαμε εκ νέου τη σχέση μας με τα εικαστικά αλλά και την ηρεμία που σαν φάρμακο αποδίδουν στην ψυχή μας. Οι καλλιτέχνες, λένε, είναι οι ενήλικες που παρέμειναν παιδιά. Εμείς λέμε πως η καλλιτεχνική παιδεία σε κάθε της μορφή ωριμάζει και διαμορφώνει καλύτερους ανθρώπους και χαιρόμαστε να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης, της κοινωνίας και φυσικά της καλλιτεχνικής και ανήσυχης γειτονιάς μας.
Δείτε ακόμη
*“Late bloomer” ονομάζεται ο άνθρωπος που “ανθίζει” αργότερα από το σύνηθες κατά τη διάρκειά της ζωής του, τα ταλέντα και οι ικανότητές τους γίνονται αντιληπτές σε μεγαλύτερη ηλικία
Κείμενο: Κλέλια Αρμπηλιά & George Fiorakis / Eπιμέλεια & φωτογραφίες: George Fiorakis - Advart