Εικόνα
Συντάκτης: Κλέλια Αρμπηλιά / Eπιμέλεια δημοσίευσης: George Fiorakis
Στην αστική φλέβα της Αθήνας, αυτή που ενώνει το Πανεπιστήμιο με τη Νεάπολη, στην Χαρίλαου Τρικούπη και τους γύρω της δρόμους συναντά σημεία καλλιτεχνικά μιας ολόκληρης πόλης. Ανάμεσα σε αυτά χώροι τέχνης, βιβλιοπωλεία, βιβλιοδετεία, δισκοπωλεία εδώ και δεκαετίες αποτελούν μέρος του καλλιτεχνικού καζανιού της Αθήνας. Από το 2017 προσθέθηκε στη συνταγή η κοινωνική συνεταιριστική δομή εκπαίδευσης και έρευνας, το Athens School. Το Athens School στη Χαριλάου Τρικούπη, είναι μία κοινωνική συνεταιριστική δομή εκπαίδευσης και έρευνας όπου η τέχνη, ο λόγος και η τεχνική διδάσκονται ισότιμα.
Η σχολή ξυλουργικής που εξελίχθηκε σε έναν διαφορετικό χώρο μετάδοσης της γνώσης μετράει ήδη πέντε χρόνια παρουσίας στην Αθήνα. Πρόκειται για την εξέλιξη του κοινωνικού συνεταιρισμού ξυλουργών “Μαστοράντζα”, μιας προσπάθειας που προηγήθηκε το 2012 από τον ξυλουργό και συγγραφέα Νίκο Ιωάννου και τους μαθητές του. H “Μαστοράντζα” αποτέλεσε τη μαγιά για τη σχολή ξυλουργικής του 2017 Athens Woodschool που τελικά το 2019 εξελίχθηκε χάρη στις διαφορετικές ακαδημαϊκές καταβολές των μελών στη δομή έρευνας και εκπαίδευσης Athens School.
Ο Νίκος Ιωάννου (διδάσκων ξυλουργικής στην Αthens School & συγγραφέας) και ο Αλέξανδρος Σχισμένος (Διδάσκων Φιλοσοφίας στην Athens School & Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και μεταδιδακτορικός ερευνητής του ΑΠΘ), δύο από τα μέλη που εργάζονται για το πρότζεκτ μας σύστησαν τη σχολή που εμπνέεται από τις αρχές του Bauhaus, της Σχολής της Φρανκφούρτης και “προκρίνει ως ορίζοντα τα προτάγματα της άμεσης δημοκρατίας και της αυτονομίας σύμφωνα με τη σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη και των πολιτικών θεωρητικών της κοινωνικής οικολογίας και του ριζοσπαστικού μετασχηματισμού”. Το Athens School είναι μία κοινωνική συνεταιριστική δομή εκπαίδευσης και έρευνας που έχει σκοπό να προωθήσει την ισότιμη και αυτόνομη σπουδή και έρευνα των πεδίων της θεωρίας, της τέχνης και της τεχνικής. “Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε την τεχνική από την κοινωνική πρακτική αλλά ούτε και την κοινωνική πρακτική από την πολιτική θεωρία και τον λόγο. Προερχόμαστε από μία πολύ στενή σχέση με τα κινήματα του κοινωνικού μετασχηματισμού, ο καθένας μας με διαφορετικές καταβολές και παιδεία, όμως συμφωνούμε όλοι ομόφωνα με τη σημασία της παιδείας ως θεμέλιο της άμεσης δημοκρατίας και της σκέψης που έθεσε ο Κορνήλιος Καστοριάδης και με το “ξεπέρασμα” των τεχνητών διακρίσεων ανάμεσα στις επιστήμες και τις τέχνες” μας εξηγεί ο Αλέξανδρος Σχισμένος.
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
To Athens School μας συστήνεται πρωτίστως ως ένας χώρος έκφρασης και εκπαίδευσης, εκτός των κατεστημένων ακαδημαϊκών δομών. Εδώ, συναντιούνται ο λόγος, η τεχνική και οι τέχνες σε μια παραγωγική ρέουσα σχέση μάθησης και παραγωγής γνώσης. Η σκέψη γύρω από τη δημιουργία και τη λειτουργία του εκπαιδευτικού κοινωνικού συνεταιρισμού είναι εδώ να βρουν τόπο να εκφραστούν οι εκπαιδευτικές μέθοδοι αυτές που δε βρίσκουν χώρο στις τυπικές μορφές εκπαίδευσης και στο ήδη δομημένο. Είναι ένας χώρος αφιερωμένος στην εκπαίδευση με τρεις πυλώνες. Τη φιλοσοφία, την τέχνη και την τεχνική. Κάθε ένα από τα μέλη της ομάδας και ενεργούς διδάσκοντες μεταδίδει τη δική του γνώση μέσα από μαθήματα και σεμινάρια, συγχρόνως η δομή είναι ανοιχτή και πραγματοποιούνται αντίστοιχες εκπαιδευτικές δράσεις και από συνεργαζόμενους εκπαιδευτές/τριες. Τα μέλη, λοιπόν, του Athens School εκτός από τον Νίκο Ιωάννου που διδάσκει στον τομέα της ξυλουργικής, και τον Αλέξανδρο Σχισμένο που διδάσκει φιλοσοφία, είναι ο Βασίλης Αναγνώστου που διδάσκει οργανοποιία και κατασκευή παραδοσιακών οργάνων, η Πηνελόπη Σταμάτη με το εργαστήριο ανακύκλωσης χαρτιού, ο Σέργιος Δασκαρόλης στην ξυλουργική και ο Γιάννης Καραμπίνης στην τεχνική ασφάλεια, o Δημήτρης Τσεκούρας (Φιλόλογος, Γλωσσολόγος και συγγραφέας) στη Δημιουργική Γραφή, ο Γιώργος Ν.Οικονόμου (Δρ Φιλοσοφίας και συγγραφέας) με σεμινάρια πάνω στην πολιτική αλλά και ο Χάρης Τζωρτζάκης με το σεμινάριο υποκριτικής τέχνης “Σπουδή Θεάτρου” που πραγματοποιείται στον αδελφό χώρο του Athens School στην Καισαριανη “I miss my dog”. Ο Χάρης Τζωρτζάκης είναι ηθοποιός, απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών. Έχει εργαστεί στο Εθνικό Θέατρο, στο Φεστιβάλ αθηνών κ.α. ενώ στο “I miss my dog” συνεργάζεται με ηθοποιούς και σκηνοθέτες όπως ο Κώστας Φιλίππογλου.
Τα σεμινάρια του Athens Shool πλαισιώνονται από παράλληλες δράσεις όπως φιλοσοφικοί περίπατοι, εκπαιδευτικές εκδρομές στο Πανεπιστημιακό δάσος στο Περτούλι ή την Λευκάδα, θεατρικά δρώμενα και άλλα. Συγχρόνως το Athens School έχει συνεργαστεί με Ακαδημαϊκά Ιδρύματα εντός και εκτός Ελλάδας (ΑΠΘ, Bath (Uk) και άλλα), και με προγράμματα που αφορούν την κοινωνική ένταξη (Μετάδραση, Σχεδία).
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
Λόγος | Τέχνη | Τεχνική. Ο χώρος εκπαίδευσης του Athens School, όπως μας περιγράφουν τα μέλη, όπως πολλοί άλλοι κοινωνικοί συνεταιρισμοί, λειτουργεί με τις αρχές της άμεσης δημοκρατίας και η λειτουργία του βασίζεται στις συνελεύσεις που πραγματοποιούνται μεταξύ των μελών και των διδασκόντων. Η απόφαση να στηθεί η σχολή στα Εξάρχεια ήταν μία φυσική επιλογή, “Η σχέση μας άλλωστε με την περιοχή των Εξαρχείων είναι παλιά και βαθιά πολιτική, ακόμα και πριν στηθεί ο χώρος εδώ, συνδεόμασταν άμεσα με την περιοχή λόγω της πολιτικής μας, ουσιαστικά, καταγωγής από το αναρχικό και το ευρύτερο παραδοσιακό πολιτικό και οικολογικό κίνημα”, μας λένε οι διδάσκοντες. Η γνώση που παράγεται από τη σύνδεση του λόγου, της τέχνης και της τεχνικής προκύπτει μέσα από ένα διεπιστημονικό δημιουργικό διάλογο, κομμάτια αυτής τη γνώσης αποκρυσταλλώνονται στον χρόνο μέσα από τις εκδόσεις του Athens School, τις κατασκευές και τις παραστάσεις. “Η γνώση προκύπτει μέσα από τη δράση και τη διάδραση, δεν μένει μόνο στη διδασκαλία”.
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
Athens Wood School, το κομμάτι της ξυλουργικής, μιά αρχαία τεχνική στις εφαρμογές του σήμερα: Η πολύ ενδιαφέρουσα πορεία της Σχολής Παραδοσιακής Ξυλουργικής - Athens Wood School θα λέγαμε ότι αντιστοιχεί σε μία τάση και ένα συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον του κόσμου για την ξυλουργική αλλά και άλλες παραδοσιακές τέχνες και τεχνικές την τελευταία δεκαετία. “Επειδή πιστεύουμε ότι η αυτονόμηση της τεχνικής από την κοινωνική πραγματικότητα στον αιώνα μας είναι σε σφάλμα, εδώ προσπαθούμε να εντάξουμε την παραδοσιακή ξυλουργική στη σύγχρονη αρχιτεκτονική αλλά και να υπενθυμίσουμε τις παραδοσιακές τεχνικές των οποίων η χρησιμότητα δεν έχει παύσει και δεν έχει μειωθεί”. Η ξυλουργική είναι μία τεχνική που συνοδεύει την ανθρώπινη δραστηριότητα για χιλιάδες χρόνια. Σε αντίθεση με τη βιομηχανοποιημένη πλευρά των ρυπογόνων προϊόντων ξύλου, οι παραδοσιακές τεχνικές από την Ευρώπη, την Ιαπωνία και το κόσμο, όπως και η ιστορία και η κουλτούρα τους, συνδυάζονται εδώ στον κύκλο σεμιναρίων της ξυλουργικής τέχνης και εστιάζουν στην εκμάθηση βασικών εργαλείων και τεχνικών ξυλουργικών εφαρμογών. Οι εφαρμογές αυτές μπορούν να εντοπιστούν στην αρχιτεκτονική, στην επιπλοποιία και όπου αλλού το ξύλο μπορεί να έχει θέση.
Συγχρόνως, η παραδοσιακή ξυλουργική απαντά σε αξίες οικολογικές, κοινωνικές, αισθητικές και τεχνικές. “Όποια/ος θελήσει μπορεί να γίνει ξυλουργός, πρόκειται για μία τέχνη χωρίς φύλλο και απόλυτα δημοκρατική, σημασία έχει πάνω από όλα η τεχνική, είναι χαρά μας και αξίζει να αναφέρουμε ότι το ποσοστό των εκπαιδευόμενων μας είναι ισότιμο σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή και των δύο φύλων”, μας λέει ο Νίκος Ιωάννου και συμφωνούμε στο ότι όσο τα κοινωνικά στερεότυπα σε όλα τα επαγγέλματα εξαλείφονται τόσο περισσότερο εξελίσσεται και η ίδια η γνώση και η επιστήμη. Οι άνθρωποι που παρακολουθούν τα σεμινάρια της ξυλουργικής συχνά είναι αρχιτέκτονες/σες ή σχεδιαστές/τριες αλλά και άτομα που επιθυμούν να την εξασκήσουν επαγγελματικά (πολλοί/ες απόφοιτοι/ες του προγράμματος εργάζονται ήδη ως ξυλουργοί, επιπλοποιοί και άλλα). Στο κομμάτι της Τεχνικής, τρέχουν παράλληλα και τα σεμινάρια εκμάθησης Παραδοσιακής Οργανοποιίας, μιας τέχνης που μαζί με τη βιβλιοδεσία, αποτελούν κομμάτια και της αστικής επαγγελματικής παράδοσης των Εξαρχείων.
Εικόνα
Εικόνα
Εικόνα
Η Φιλοσοφία και οι Τέχνες σε διαρκή διάλογο: Το Athens School, πρόσφατα απέκτησε ένα νέο χώρο στην Καισαριανή, ο οποίος είναι αφιερωμένος στα σεμινάρια των παραστατικών τεχνών και του θεάτρου. Στο τέλος κάθε ακαδημαϊκής χρονιάς η ετήσια παρουσίαση της δουλειάς που συμβαίνει παράλληλα μεταξύ φιλοσοφίας, πολιτικής σκέψης, τεχνικής και δημιουργίας, συμπυκνώνεται σε εκδηλώσεις (όπως αυτές που αξίζει να παρακολουθήσει κανείς στο Σύλλογο Αρχαιολόγων). Τα σεμινάρια θεωρίας, φιλοσοφίας ή αλλιώς του “Λόγου”, αφορούν τη Σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη, τη μελέτη των αρχαίων φιλοσόφων, τη Λογοτεχνία και την Πολιτική, την Πολιτική Θεωρία και το σεξισμό και άλλα. Σύγχρονοι στοχασμοί και έρευνα αλλά και ζητήματα ή θεματικές που προκύπτουν από αυτά πολλές φορές οδηγούν σε συνεργασίες με ακαδημαϊκά ιδρύματα, όπως για παράδειγμα η συνεργασία του Athens School για τα 100 χρόνια του Καστοριάδη, υπό την αιγίδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μια παράλληλη δράση της σχολής αποτελούν και οι εκδόσεις του Athens School. Στην ουσία πρόκειται για μία κωδικοποίηση όλων αυτών που συμβαίνουν εντός της περιόδου εκμάθησης και της γνώσης που προκύπτει από αυτή. Οι εκδόσεις είναι μονογραφίες και υλικό των διδασκόντων. Έτσι, ακόμα και αν δεν έχει κάποιος τον χρόνο και την τύχη να βρεθεί μέσα στους χώρους διδασκαλίας μπορεί να μελετήσει αυτό το υλικό. Μέχρι στιγμής το Athens School έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία τροφή-για-σκέψη που έχουν προκύψει μέσα από τα σεμινάρια και τη δράση τη σχολής: “Μύθοι και πραγματικότητα για το Βυζάντιο” και“ Δημιουργώντας ξανά την πολιτική” του Γιώργου Ν. Οικονόμου, “Βασίλης Παλαιοκώστας ή Περί Δικαίου” του Δημήτρη Τσεκούρα και η πρόσφατη έκδοση“ Εισαγωγή στην κριτική του ψηφιακού λόγου” του Αλέξανδρου Σχισμένου.
Στα πρακτικά, αν θέλει κάποιος να εγγραφεί και να παρακολουθήσει τα σεμινάρια του Athens School τότε μπορεί να το κάνει δύο φόρες το χρόνο. Στην αρχή της ακαδημαϊκής χρονιάς τρέχουν οι εγγραφές που αφορούν τα σεμινάρια της τεχνικής, τα οποία έχουν διάρκεια ενός ακαδημαϊκού έτους, τα σεμινάρια φιλοσοφίας και τέχνης ανανεώνονται και κατά το εαρινό εξάμηνο. Για κάθε σεμινάριο δίνονται βεβαιώσεις παρακολούθησης, και στο θεωρητικό κομμάτι οι υπεύθυνοι διδασκαλίας είναι προαπαιτούμενο να είναι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου.
Εικόνα
Εικόνα
Δείτε ακόμη
Εικόνα
Στο Athens School γνωρίσαμε μια ομάδα ανθρώπων με εμπειρία και βαθιά γνώση του αντικειμένου τους, μια κολλεκτίβα πολιτική, ακαδημαϊκή, καλλιτεχνική και εμπειροτεχνική που στους χώρους του βρίσκει τον τόπο και δίνει τον χρόνο σε μία διαφορετική προσέγγιση της δια βίου μάθησης. Άνθρωποι που συναντήθηκαν μέσα από τα κινήματα και τις δράσεις, προσφέρουν μία διαφορετική εκπαιδευτική διέξοδο και βιωματική εμπειρία γνώσης σε όσες/ους/α αποφασίζουν να αναμετρηθούν με τη χειρονακτική τους πλευρά και όσους δε διστάζουν να καλλιεργούν το πνεύμα και να διευρύνουν τους ορίζοντες της μάθησης πέρα από τα στενά πλαίσια που τα τυπικά εκπαιδευτικά ιδρύματα ορίζουν. Φιλοδοξώντας να αποτελέσει ένα πεδίο ελεύθερης σκέψης, κριτικής και έρευνας το Athens School, προτείνει ένα διαφορετικό μονοπάτι γνώσης και θέτει σε πράξη τη ριζοσπαστική σκέψη και τα προτάγματα της αυτονομίας.
“Η παιδεία αρχίζει με τη γέννηση του ανθρώπου και τελειώνει με το θάνατό του. Συντελείται παντού και πάντα.” λέει μεταξύ άλλων ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Οι άνθρωποι εμπλουτίζουμε το πολιτισμικό και κοινωνικό μας κεφάλαιο συνεχώς μέσα από τη ζωή, την κοινωνία και τη διαρκή γνώση, και είναι πραγματικά ευχάριστο, στη γειτονιά που δεν εφησυχάζει ποτέ, τα Εξάρχεια να βρίσκουν συνειδητά και επί τούτου τον τόπο να στηθούν και να δρουν πρότζεκτ όπως η εκπαιδευτική δομή της ΚοινΣεπ του Athens School, μια δομή με κοινωνικούς στόχους και δεσμούς. Αν θέλεις να εντρυφήσεις στη φιλοσοφία, αν θες να δοκιμάσεις τις θεατρικές σου ικανότητες ή να μάθεις μία τέχνη που μπορεί να ενισχύσει ή να αλλάξει την επαγγελματική σου πορεία, τότε πέρνα μία βόλτα από τη Χαρίλαου Τρικούπη 138 εκεί που το ξύλο, το χαρτί και το πνεύμα συναντιούνται.
Συντάκτης: Κλέλια Αρμπηλιά / Eπιμέλεια δημοσίευσης: George Fiorakis
