Ωραίοι και αλητήριοι αλλά πάντα προστατευμένοι. Η οδηγική παιδεία και ο σεβασμός στη συνύπαρξη στο οδικό δίκτυο μπορούν να μας κρατήσουν ασφαλείς

*συντάκης Κλέλια Αρμπηλιά / επιμέλεια - φωτογραφίες Γιώργος Φιοράκης 

Στο αστικό σύμπλεγμα που ονομάζεται Αθήνα και μοιάζει πια να μην αντέχει το βάρος των ανθρώπων της, η ίδια η πόλη “παιδί” των κατοίκων της ανασαίνει μέσα από το δημιουργικό της χάος. Σε ό,τι αφορά την κίνησή μας μέσα στην πόλη και πέριξ αυτής, δεκαετίες κακών υποδομών σε συνδυασμό με δεκαετίες κακής οδηγικής συμπεριφοράς οδήγησαν σε ένα δυστοπικό παρόν και ένα αμφίβολο μέλλον. Οι τίτλοι στα νέα προσφάτως γέμισαν από έναν ακόμα θάνατο, αυτή τη φορά γνωστού μουσικού στα λιμανάκια της Βουλιαγμένης. Την ίδια μέρα έφυγαν ακόμη δύο άνθρωποι στους δρόμους της χώρας μας και ας μην έγινε τίτλος. Το ότι όλοι μας γνωρίζουμε τουλάχιστον έναν άνθρωπο που να έχει τραυματιστεί σοβαρά στον δρόμο είναι κάτι τόσο βαθιά ριζωμένο στην κουλτούρα μας που το θεωρούμε φυσιολογικό.

Συζητήσαμε με τον Νίκο Σπυράτο, δάσκαλο οδήγησης της Σχολής Οδηγών Σπυράτος στην γειτονιά μας, στην οδό Ασκληπιού και Καλλιδρομίου, για το εδώ και τώρα της οδικής ασφάλειας και της οδηγικής συμπεριφοράς μας στην Αθήνα και όχι μόνο, σε μία προσπάθεια να αντιληφθούμε το πως μπορούμε να επανεφεύρουμε τη γοητευτική αλητεία και ελευθερία που σου δίνει ένα μέσο, με διαφορετικούς όρους, έτσι ώστε να τηρούμε τις αρχές της ελευθερίας για όλους και της συνύπαρξης στους δρόμους μας. “Για αρχή, εμείς οι ίδιοι θα πρέπει να επανεξετάσουμε το ποιον θεωρούμε στερεοτυπικά “καλό οδηγό”. Επικρατεί στην κοινωνία μας έως τώρα η άποψη ότι καλός οδηγός είναι αυτός που έχει άνεση με το όχημα και κάνει και τις “μάγκιες” του, τον βαφτίζουμε καλό οδηγό και αυτό είναι κάτι που περνάει στο υποσυνείδητο μας ως στερεότυπο και τείνουμε αργότερα να τον μιμηθούμε. Αντιθέτως ένα οδηγό που σέβεται τους κανόνες κυκλοφορίας και τηρεί τα όρια, τους πεζούς κ.ο.κ τον βαφτίζουμε “μέτριο”, συνεπώς θα πρέπει για αρχή να αλλάξουμε τα κριτήρια μας: καλός οδηγός είναι αυτός που στο τέλος της ημέρας θα γυρίσει σπίτι του και δεν θα έχει πειράξει κανέναν”, μας λέει ο Νίκος.   

Εικόνα

Εικόνα

σημασία έχει το κείμενο και όχι οι φωτογραφίες, αλλά επειδή ξέρουμε ότι θα σας αρέσει προσθέσαμε φωτογραφίες από το βιβλίο που έκαναν παλαιότερα δώρο στον δάσκαλο, Πρότυπος Πρακτική Διδασκαλία Μηχανικής & Οδηγήσεως (1952)
 

Συζητάμε για το βίωμα, το μεγάλωμα αλλά και τη συνύπαρξη στο δημόσιο οδικό δίκτυο. Αν πάρουμε ως παραδοχή ότι όλοι αγαπάμε την αίσθηση ελευθερίας που μπορεί  να μας δώσει το μέσον που οδηγούμε θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη να θυμόμαστε ότι η εγωιστική συμπεριφορά και τα “γούστα” μας δεν χωράνε πάντα σε αυτό που ονομάζουμε δημόσιο χώρο. Η έννοια του δημόσιου άλλωστε εξ’ ορισμού εμπεριέχει το “για όλους” και κάθε αντίθετη προς αυτή συμπεριφορά αναιρεί την ελεύθερη κίνηση του διπλανού μας.

ΦΑΚΤΣ: 

- Περίπου τρεις άνθρωποι την ημέρα χάνουν την ζωή τους στο δρόμο στη χώρα μας, θύματα τροχαίων ατυχημάτων. Αυτό αντιστοιχεί σε 1000 με 1200 απώλειες ζωών ανά έτος!

- Και ενώ τη δεκαετία 2010- 2020 η χώρα μας κατάφερε να κάνει άλμα μειώνοντας τα θανατηφόρα ατυχήματα κατά 54% (από 114 ανά εκατομμύριο κατοίκους σε 64) παραμένει ακόμα πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης (42 ανά εκατομμύριο κατοίκους).

Συγχρόνως η πόλη μας αλλάζει, οι καραντίνες έβγαλαν στους δρόμους πολλά μη μηχανοκίνητα οχήματα και οι κάτοικοι της Αθήνας αναζητούν νέους τρόπους μετακίνησης. Έτσι ποδήλατα, πατίνια, ηλεκτρικά ποδήλατα και πεζοί στριμώχνονται στα στενά, τις λεωφόρους και τους πεζόδρομούς της και μοιράζονται το οδικό δίκτυο, το όποιο κάθε άλλο από ασφαλές μπορεί να θεωρηθεί μην έχοντας σχεδιαστεί για να εξυπηρετεί συγχρόνως όλους τους τύπους οχημάτων. Η παραδοχή ότι δεν κατοικούμε σε μία πόλη φιλική προς την οδική ασφάλεια ό,τι κι αν οδηγούμε μας ορίζει να φωνάξουμε για καλύτερο οδικό δίκτυο αλλά και ένα δικό μας τρόπο συμπεριφοράς: την αλληλεγγύη και ευγένεια μεταξύ μας. 

O νέος νόμος για τα Ε.Π.Η.Ο (Ελαφρά Προσωπικά Ηλεκτρικά Οχήματα) Ν.4784/2021 , ο όποιος με καθυστέρηση έφτασε μέσα υπό το γενικότερο πλαίσιο των Σ.Β.Α.Κ (Σχέδια βιώσιμης Κινητικότητας και Μικρο Κινητικότητας) υπολείπεται κατά πολύ σε πολλά ζητήματα που αφορούν το σχεδιασμό της πόλης αλλά και την ασφάλεια των οδηγών οχημάτων που η ταχύτητα τους δεν ξεπερνά τα 25 χλμ την ώρα. “Δεν έχει νόημα να αναμένουμε τον νομοθέτη, ή το όποιο νομοσχέδιο για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας. Για παράδειγμα δεν χρειάζεται να μας υποχρεώνει ο νόμος για τη χρήση εξοπλισμού, φωσφοριζέ γιλέκου το βράδυ ή κράνους”. "Ολοι όσοι χρησιμοποιούμε το οδόστρωμα από μόνοι μας θα πρέπει να τηρούμε και τους κανόνες κυκλοφορίας που προβλέπονται αλλά και αυτούς της απλής λογικής". Τα παραδείγματα που μας αναφέρει ο Νίκος Σπυράτος είναι πολλά και δυστυχώς αναγνωρίσιμα: από κινητά στο χέρι πάνω σε πατίνια, ποδήλατα και αυτοκίνητα, πεζοί που περνούν ξυστά από οχήματα, ανάποδα μηχανάκια στα στενά, μη χρήση μέτρων προστασίας και πολλά ακόμη που βλέπουμε ή και εμείς οι ίδιοι κάνουμε καθημερινά.

Εικόνα

 

Στο δια ταύτα, ρωτάμε τι μπορούμε πρακτικά να κάνουμε και τι να διεκδικήσουμε ώστε να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον στην κίνησή μας μέσα στη πόλη. Για αρχή, η διεκδίκηση καλύτερων υποδομών κυκλοφορίας θα βελτιώσουν και πρακτικά θα λύσουν καποια ζητήματα πρωταρχικής σημασίας. Άλλωστε οι υποδομές αποτελούν το κύριο κομμάτι της αυθόρμητης βιωματικής μάθησης μας από παιδιά ως κομμάτι του άμεσου περιβάλλοντος μας. Στη συνεχεία, ο δάσκαλος είναι σαφής και ξεκάθαρος: “η εκπαίδευση στα σχολεία για την οδηγική συμπεριφορά και το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής θα πρέπει να είναι συνεχής, βιωματική και σε όλες τις σχολικές βαθμίδες. Δεν θα πρέπει να χάσουμε και άλλες γενιές σε αυτό το κομμάτι. Σε ό,τι αφορά την επιβολή προστίμων και τους ελέγχους η “εισπρακτική λογικη” που επικρατεί θα είναι σωστότερο να γίνει διαφορετικά, θα πρέπει, να περάσει επιτέλους το μήνυμα ότι έλεγχοι θα πρέπει γίνονται για να μειώσουμε τους νεκρούς και όχι για να βγάλει χρήματα η πολιτεία”. 

Τι είναι η αμυντική οδήγηση; Η εκπαίδευση ή η μετεκπαίδευση των οδηγών που βασίζεται στις αρχές της αμυντικής οδήγησης βοηθά στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. “Μαθαίνουμε να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι θα γίνει κάποιο λάθος και είμαστε έτοιμοι να το αντιμετωπίσουμε. Δεν σημαίνει ότι οδηγούμε “παράταιρα”  αλλά ότι είμαστε πάντα “έτοιμοι”. Ο χρόνος αντίδρασης μας, αυτό το ένα δευτερόλεπτο μπορεί να κάνει τη διαφορά και για εμάς και για τους άλλους.  
 

Εικόνα

Εικόνα

φωτογραφίες από τη Σχολή Οδηγών Σπυράτος στην Ασκληπιού 
 

Συμπερασματικά, και έπειτα από την ωραία και πλούσια σε γνώσεις και πληροφορίες συζήτηση που κάναμε με τον Νίκο Σπυράτο, και παίρνοντας ως δεδομένο ότι, όπως σε όλα η αλλαγή ξεκινάει από εμάς τους ίδιους, κρατήσαμε καλά στο μυαλό μας ότι η αρχή της ελευθερίας μας, που σταματά εκεί που αρχίζει του διπλανού μας, θα πρέπει να ισχύει σε κάθε μας συμπεριφορά μαζί και στην οδηγική. Η αντίσταση στο λάθος μόνο ωφέλιμη μπορεί να είναι για εμάς τους ίδιους και τους γύρω μας, ο σεβασμός στην συνύπαρξη και η προσωπική διαρκής ενημέρωση και εκπαίδευση μας ορίζει όχι μόνο σε ό,τι αφορά την προστασία της δικής μας σωματικής ακεραιότητας αλλά και των γύρω μας. 

*Η Σχολή Οδηγών Σπυράτος βρίσκεται στην Ασκληπιού 52 & Καλλιδρομίου, μπορείς να βρεις όλα τα στοιχεία της στο City Guide του inExarchiagr. Ευχαριστούμε Νίκο!

ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube