Εικόνα
Συντάκτης: Κλέλια Α. / επιμέλεια Γιώργης Φιοράκης
Από την Πέμπτη 25 Νοεμβρίου, επέστρεψε στο Άστορ το Εθνογραφικό Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας - Ethnofest στην 12η έκδοσή του και συνεχίζει διαδικτυακά έως τις 5 Δεκεμβρίου. Ο Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης, συνιδρυτής του φεστιβάλ και Διδάκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας μοιράστηκε με το inExarchiagr όλα αυτά που θα θέλαμε να μάθουμε για την ιστορία και την εξέλιξη ενός από τα πιο ιδιαίτερα και αγαπητά κινηματογραφικά φεστιβάλ της πόλης. Τον συναντήσαμε λίγο πριν την έναρξή του αγαπητού Ethnofest στο Άστορ, που φέτος διεξάγεται υβριδικά στην διαδικτυακή του μορφή και με την επιστροφή του για λίγες μέρες στις σκοτεινές αίθουσες που λατρεύουμε. Θεωρώντας τα φεστιβάλ ένα κομμάτι του πολιτιστικού τοπίου της Αθήνας, με έντονη κοινωνική και εκπαιδευτική διάσταση, τα οποία παράγουν ένα σημαντικό κομμάτι πολιτιστικής δράσης στην πόλη, μιλήσαμε για το εθνογραφικό φεστιβάλ κινηματογράφου που καταφερε με τις δράσεις και τις προβολές του σπάσει τα στερεότυπα του “εξωτικισμού” που μπορεί να παραπέμπει για πολλούς ο τίτλος του.
Όπως αναφέρεται από την διοργάνωση, στο 12ο Ethnofest - Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου παρακολουθούμε ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο που καταγράφουν, αναδεικνύουν, σχολιάζουν και συσχετίζονται με την ανθρώπινη εμπειρία στις κοινωνικές, πολιτισμικές αλλά και πιο ενδόμυχες εκφράσεις της. Όπως πάντα, οι προβολές πλαισιώνονται με παράλληλες δράσεις που διεγείρουν ερωτήματα και συζητήσεις πάνω στα ουσιώδη θέματα του φετινού προγράμματος.
“Η σημασία του αριθμού “12” ως πλήρους κύκλου αλλά και ως σημείου μετάβασης ήταν μια ευτυχής συγκυρία για την 12η έκδοση του φεστιβάλ. Στο μεταίχμιο της αλλαγής μεταξύ παλιού και νέου, κρατάμε μαζί μας το παρελθόν, διεκδικώντας εκ νέου την ανάγκη για φυσική διάδραση και επαφή, και προχωράμε στο μέλλον αναγνωρίζοντας τη σημασία του διαδικτύου στη διεύρυνση του κοινού και στον τρόπο πρόσβασης στο περιεχόμενο του φεστιβάλ. Έτσι, η απαραίτητη φεστιβαλική εμπειρία, οργανική στην ουσία μιας τέτοιας διοργάνωσης, γυρνάει ξανά μετά από έναν χρόνο απουσίας στον φιλόξενο χώρο του ΑΣΤΟΡ αλλά και στο Ινστιτούτο Γκαίτε των Αθηνών - για μια μοναδική προβολή - για να μας θυμίσει ότι οι πιο ουσιαστικές ζυμώσεις γίνονται στους τόπους συνάντησης της ανθρώπινης αναζήτησης.”
*Θα βρείτε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις διαδικτυακές προβολές στο ethnofest.gr
από το φετινό και 12ο Εθνογραφικό Φεστιβάλ Αθήνας
Συνέντευξη
* η συζήτηση έγινε δια ζώσης και οι απαντήσεις γράφτηκαν μετά από απομαγνητοφώνηση
Πώς προέκυψε η ιδέα για Εθνογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας; Ποια είναι η ομάδα και ποιος ήταν -και είναι- ο στόχος του;
Η πρώτη μου δουλειά, επιστρέφοντας από το Λονδίνο το 2007 όπου σπούδασα οπτική ανθρωπολογία, προέκυψε όταν γνώρισα μέσω μιας κοινής φίλης τον Βασίλη (σσ. Καραμητσάνη) και την Μαρία (σσ. Ανεστοπούλου- μετέπειτα διοργανωτές του Animasyros), οι όποιοι τότε ήταν οι διοργανωτές του Platforma Video. To Platforma ήταν ένα φεστιβάλ του οποίου το πρόγραμμα αποτελούταν από μικρού μήκους ψηφιακές ταινίες, κάτι φρέσκο για τα τότε δεδομένα στην Αθήνα. Για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών μου στην “Οπτική ανθρωπολογία” η διπλωματική μας εργασία ήταν μία μικρού μήκους ταινία γυρισμένη με ψηφιακά μέσα. Αυτό ήταν που με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι κάθε χρόνο παράγεται ένας αριθμός ταινιών με ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά: μικρού μήκους ταινίες γυρισμένες με ψηφιακές κάμερες. Αναρωτιόμουν που πάει όλο αυτό το υλικό. Ειδικά τότε στην Ελλάδα, δεν υπήρχε ακόμα ανάλογη κατεύθυνση στις κοινωνικές επιστήμες. Δουλεύοντας στο Platforma πρότεινα στην ομάδα να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα του φεστιβάλ ένα νέο τμήμα, το οποίο θα λέγεται “φοιτητικές εθνογραφικές ταινίες” και να ανοίξω ένα κάλεσμα για τις ταινίες αυτές που παράγονται κάθε χρόνο διαμέσου των μεταπτυχιακών ή διδακτορικων προγραμμάτων, αρχικά από τα πανεπιστήμια που ήδη γνώριζα (Μanchester, Goldsmith κ.α) και ευρύτερα. Ξεκινήσαμε και στην αρχή λάβαμε γύρω στις σαράντα ταινίες από διάφορα πανεπιστήμια αλλά και από τους ίδιους τους φοιτητές. Οι προβολές πήγαν πολύ καλά και βρήκαν πολύ καλή ανταπόκριση στο φεστιβάλ. Το 2010 το Platforma Video σταμάτησε και τότε πρότεινα στον Νικόλα Σφακιανάκη, συνάδελφο και απόφοιτο του ίδιου μεταπτυχιακού προγράμματος να μετατρέψουμε το, έως τότε, “αφιέρωμα” του Platforma σ’ ένα δικό μας φεστιβάλ. Ο Νικόλας τότε να κάνει ταινίες και εγώ είχα ήδη μπει στον κόσμο των φεστιβάλ, δουλεύοντας για τις Νύχτες Πρεμιέρας. Αρχικά, απλώς θέλαμε να το αναπτύξουμε περισσότερο και έτσι εντάξαμε το Πανόραμα και το αφιέρωμα σε παλαιότερες ταινίες, κάθε χρόνο με μία διαφορετική ιδέα, στο πρόγραμμα. Την πρώτη χρονιά κάναμε, ως μέρος της ιστορίας του εθνογραφικού κινηματογράφου, ένα αφιέρωμα στο βρετανικό κίνημα του ντοκιμαντέρ του ‘30, το όποιο δεν ταυτίζεται μόνο με την εθνογραφία και την ανθρωπολογία, άλλα έχει παίξει μεγάλο ρόλο στην ιστορία του ντοκιμαντέρ γενικότερα. Συνοψίζοντας, η ιδέα προέκυψε από την ανταπόκριση του κοινού στο αφιέρωμα των πρώτων χρόνων και από την θέλησή μας να συνεχίσουμε. Η ομάδα τα πρώτα χρόνια ήμασταν εγώ και ο Νίκος, μαζί με πολλά παιδιά που μας βοηθούσαν στην διοργάνωση. Κάθε φορά ήταν και περισσότερα και μας βοηθούσαν με πολύ σημαντικό τρόπο. Ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος στα πρώτα χρόνια του φεστιβάλ ήταν η Χριστίνα Λιάπη, η οποία μας βοήθησε πολύ στη οργάνωση και στο στήσιμο της δομής μας ως οργανισμός. Επίσης, σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι συνάδελφοι Σίλας Μιχάλακας, που ανέλαβε συντονισμό σε πολλές από τις εκπαιδευτικές δράσεις όπως και τις πρώτα παραγωγές ντοκιμαντέρ που έχουμε κάνει τα τελευταία χρόνια και ο Χρήστος Βαρβαντάκης που μετέπειτα ανέλαβε τον ρόλο του επικεφαλής προγράμματος
Στόχος μας ήταν να αναδείξουμε μία πλευρά των κοινωνικών επιστημών που ήταν άγνωστη έως τότε στο κοινό αλλά και γενικότερα στην ακαδημαϊκή κοινότητα: τον εθνογραφικό κινηματογράφο και την χρήση οπτικοακουστικών μέσων στην κοινωνική έρευνα. Θέλαμε όμως να το κάνουμε μέσω μία διαδικασίας, η οποία, κατά τη γνώμη μας, θα απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό. Δεν θα γινόταν δηλάδη με την μορφή σεμιναρίων ή ακαδημαϊκών συνεδρίων αλλά με την μορφή ενός φεστιβάλ κινηματογράφου. Η ίδια η φύση του φεστιβάλ κινηματογράφου εμπεριέχει μία έννοια γιορτής, μια αίσθηση κοινότητας και μία διάσταση κατεξοχήν εξωστρεφή. Με αυτό τον τρόπο θέλαμε να μιλήσουμε για κάτι, που εώς τότε υπήρχε μόνο στα όρια του ακαδημαϊκού χώρου και να το “ανοίξουμε” περισσότερο. Επιπλέον, στους στόχους μας ήταν να αναπτύξουμε και άλλες δράσεις, να κάνουμε δηλαδή ταινίες και δικές μας παραγωγές ντοκιμαντέρ, να κάνουμε “άλλου είδους” εκπαιδευτικά προγράμματα κ.α. Μερικά από τα εκπαιδευτικά προγράμματα τα εντάξαμε στο πρόγραμμα του φεστιβάλ ως σεμινάρια, workshops, masterclasses κ.ο.κ. Διοργανώσαμε, πέρα από αυτά και ένα θερινό σχολείο με παραγωγές τέτοιου περιεχομένου, το οποίο και θα συνεχίσουμε όταν αυτό επιτραπεί. Πλέον πολλοί από τους αρχικούς μας στόχους ως οργανισμός έχουν εκπληρωθεί, συμμετέχουμε σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα όπως το erasmus plus, κάνουμε μικρά εκπαιδευτικά ντοκιμαντέρ, θα συνεχίσουμε το θερινό σχολείο στην μέτα-covid εποχή και προσπαθούμε να αναπτυχθούμε όλο και περισσότερο σε όλες αυτές τις διαστάσεις.
Εικόνα
Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης / φωτογραφία αρχείου από το 4ο Εθνογραφικό Φεστιβάλ
Ποιες επιστήμες και τέχνες συναντιούνται στο εθνογραφικό σινεμά και πώς αυτό εξελίσσεται στον χρόνο; Είναι ένα είδος που απευθύνεται σε όλους; Η αποδοχή από το κοινό της Αθήνας όλα αυτά τα χρόνια είναι κάτι που είχατε φανταστεί;
Είναι μερικά στοιχεία που κρατάω από αυτά τα δώδεκα χρόνια του φεστιβάλ. Το ένα είναι ότι τόσο εγώ όσο και η ομάδα συμφωνήσαμε στην ιδέα ότι το ακαδημαϊκό μας προφίλ δεν θελαμε να μεταφερθεί ούτε στην οπτική ταυτότητα του φεστιβάλ, ούτε στον τρόπο διοργάνωσης του event. Από τις αφίσες που φτιάχναμε μέχρι τον τρόπο χτισίματος του προγράμματος ακολουθήσαμε μία ταυτότητα η οποια δεν είναι ταυτισμένη με την παραδοσιακή ιδέα που έχει κάποιος για τον εθνογραφικό κινηματογράφο. Το άλλο είναι να διοργανώνουμε, όσο γίνεται, ένα φεστιβάλ πιο κοντά σε αυτά που ήδη δουλεύαμε, είτε εγώ είτε οι άλλοι άνθρωποι της ομάδας, συγχρόνως όμως να μην χάσει το περιεχόμενο της ταυτότητάς του. Όντως, διαλέγουμε ταινίες με κριτήρια εθνογραφικής προσέγγισης και διαλόγου, πάνω στην σύνδεση της τέχνης και της επιστήμης. Στο ξεκίνημά μας, αυτό, ίσως να ήταν και πιο ξεκάθαρο γιατί το κομμάτι του εθνογραφικού κινηματογράφου ταυτιζόταν με την οπτική ανθρωπολογία και την κοινωνική ανθρωπολογία αλλά πλέον δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Νομίζω ότι ζούμε σε μία εποχή που αυτό αλλάζει και μαζί του αλλάζει η έννοια του εθνογραφικού κινηματογράφου αλλά και η προσέγγιση της εθνογραφικής μεθοδολογίας στις ταινίες και στις τέχνες. Πλέον μπορούμε να δούμε χρήση της λέξης εθνογραφία στα εικαστικά, σε γκαλερί και σε εκθέσεις. Υπάρχει, για παράδειγμα, εδώ και χρόνια (σχεδόν όσα χρόνια υπάρχει και το φεστιβάλ) το Twixtlab στο Παγκράτι που ασχολείται με την τέχνη, την εθνογραφία και την ανθρωπολογία, όποτε νομίζω ότι οι επιστήμες και οι τέχνες που συναντιούνται στο εθνογραφικό σινεμά και μπορούν να συναντηθούν σε ένα κινηματογραφικό έργο είναι.. όλες! Εμάς, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η προσέγγιση και αυτό που αναγνωρίζουμε ως εθνογραφική προσέγγιση στον κινηματογράφο, το οποίο δεν αποτυπώνεται με έναν ορισμό αλλά προκύπτει με την εμπειρία και την γνώση που αποκτάμε όλοι με τα χρόνια από τη μία, και από την άλλη μέσω της διαδικασίας της θεσμικής ταυτότητας. Ακόμα και τώρα δεν σταματάμε να ενδιαφερόμαστε για την παραγωγή στα πανεπιστήμια και τα παρακολουθούμε ανεξαρτήτως αν θα μας στείλει κάποιος τη δουλειά του ως αίτηση στην διαδικασία υποβολής ταινιών του φεστιβάλ ή όχι. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα είδος που απευθύνεται σε όλο τον κόσμο. Ο κόσμος που του αρέσει το ντοκιμαντέρ θα βρει πολλές ενδιαφέρουσες ταινίες στο πρόγραμμα μας κάθε χρόνο. Στην ιστορία του ντοκιμαντέρ υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που ο ένας χώρος επηρέασε τον άλλο (και η ανθρωπολογία και η κοινωνιολογία) και έτσι κι αλλιώς είμαστε ένα φεστιβάλ που προβάλουμε ντοκιμαντέρ.
Εικόνα
φωτογραφία αρχείου από το 7ο Εθνογραφικό Φεστιβάλ / photo Vangelis Patsialos
Σε τι διαφέρει το εθνογραφικό φιλμ από το ντοκιμαντέρ και ποιες ταινίες (ή με ποια χαρακτηριστικά) θα προτείνατε για εισαγωγή στο εθνογραφικό σινεμά;
Πάντα λέω το εξής: ο εθνογραφικός κινηματογράφος ανήκει στην οικογένεια του ντοκιμαντέρ. Για εμάς είναι μια προσέγγιση στο ντοκιμαντέρ που τα όρια του αλλάζουν όπως μεταβάλλεται με τα χρόνια τα όρια και η έννοια της ίδιας της έννοιας της εθνογραφίας. Διαφορετικές τάσεις υπάρχουν κι εδώ όπως πειραματισμοί αλλά και κάποιοι “κανόνες” όπως ο χρόνος “στο πεδίο” για να γίνει η ταινία, η επαφή με τα «υποκείμενα», δηλαδή την κοινότητα ή/και την ομάδα/μέρος που κινηματογραφούνται, η προσέγγιση του/της δημιουργού κ.ο.κ.
Σε ό,τι αφορά τις ταινίες για την εισαγωγή στο εθνογραφικό σινεμά νομίζω ότι πάντα θ’ αλλάζω αυτή την απάντηση. Θα έβαζα σίγουρα το “Νανούκ του Βορρά’ του Robert Flaherty, ως αρχή όχι μόνο του εθνογραφικού κινηματογράφου αλλά πολλών πραγμάτων. “Το κυνήγι του λιονταριού με τόξο” του Ζαν Ρους, το Forest of Bliss του Robert Gardner και αγαπώ ιδιαίτερα το “Αθήναι” της Εύας Στεφανή. ‘Ολες αυτές οι ταινίες πιστεύω ότι ξεπερνούν τα όρια του εθνογραφικού κινηματογράφου. Τέλος, θα έλεγα το Gray Gardens των αδελφών Maysles που, ίσως, να μην θεωρείται από την πλειοψηφία εθνογραφική ταινία αλλά εμπεριέχει πολλά από αυτά που αναζητάμε στις ταινίες.
Εικόνα
φωτογραφία αρχείου / από το 5ο Εθνογραφικό Φεστιβάλ / με την σκηνοθέτρια του "A Life Suspended" Kazuyo Minamide
Το εθνογραφικό φεστιβάλ για εμάς είναι ένα παράθυρο στον κόσμο! Πιστεύετε ότι το εθνογραφικό σινεμά διαμορφώνει, έως ένα ποσοστό, κοινωνικές αντιλήψεις;
Ναι είναι ένα παράθυρο στον κόσμο, διάπλατο. Εμείς, από τα πρώτα χρόνια χρησιμοποιούμε την λέξη μωσαϊκό. Όλα τα φεστιβάλ, όχι μόνο εμείς, προβάλλοντας πολλές ταινίες συγχρόνως δημιουργούν ένα μωσαϊκό. Μέσω του εθνογραφικού φεστιβάλ ταξιδεύει κάποιος σε πολλά μέρη, αλλά και μέσα από τις ταινίες που παρακολουθεί, βλέπει κάτι από κοντά. Με αυτόν τον τρόπο δεν είναι μόνο ένα παράθυρο που ανοίγει δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους που παρακολουθείς γιατί ο εθνογραφος ή η/ο δημιουργός που θα φτιάξει αυτές τις ταινίες θα βρίσκεται πολύ κοντά στο αντικείμενο που κινηματογραφεί. Βλέπουμε ιστορίες που συνήθως είναι άγνωστες, ασήμαντες για μία είδηση, ενώ είναι πολύ ανθρώπινες και πολύ σημαντικές κατά τη γνώμη μας. Για παράδειγμα την ιστορία μιας εγκύου γυναίκας στο τέταρτο παιδί της, που αν δεν είναι αγόρι, λόγω των πολιτισμικών κανόνων του τόπου της, δίνεται το δικαίωμα στον άντρα της να βρει άλλη γυναίκα. Μία ιστορία, η οποία είναι τόσο ανθρώπινη και τόσο δύσκολη για αυτόν τον άνθρωπο που σε μία είδηση θα ήταν αλλιώς περιγραφική. Μέσα από την ταινία ζεις την ιστορία μαζί με την ηρωίδα, όποτε αυτό το παράθυρο είναι μεγάλο και είναι σημαντικό. Νομίζω ότι το εθνογραφικό σινεμά δεν διαμορφώνει αντιλήψεις αλλά θα έλεγα ότι σίγουρα δημιουργεί εναλλακτικούς τρόπους σκέψης και προσεγγίσεις. Δεν ξέρω αν κάποιος θ’ αλλάξει ή θα διαμορφωθεί από κάτι που θα δει, πιστεύω πως έτσι κι αλλιώς δύσκολα μπορεί να το κάνει αυτό μία μόνο ταινία, αλλά σίγουρα μέσα από αυτή την προσέγγιση μπορεί να δεις κάτι το οποίο είναι γνωστό με “άλλο μάτι” και αυτό να σε επηρεάσει θετικά, αρνητικά ή κάπως αλλιώς.
Εικόνα
Εικόνα
Η ιδιαίτερη οπτική ταυτότητα του εθνογραφικού φεστιβάλ είναι αναγνωρίσιμη από τις πρώτες κιόλας διοργανώσεις. Πώς αυτό συνέβαλε στην περαιτέρω επικοινωνία της διοργάνωσης.
Ο γραφίστας και φίλος μας Τάκης Αγγελόπουλος που την επιμελήθηκε έως πολύ πρόσφατα μας έδωσε αυτόν τον χαρακτήρα. Το μοναδικό πράγμα που δεν θέλαμε ήταν να πάμε σε παραδοσιακές απεικονίσεις και να χρησιμοποιήσουμε στην αφίσα μία φωτογραφία μιας κοινότητας ή μίας φυλής. Αν κάποιος ακούσει “εθνογραφικός κινηματογράφος” νομίζει ότι θα δει κάποιες ταινίες για τον Αμαζόνιο ή την Αφρική, που εννοείται βλέπει κάθε χρόνο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό, εξαρχής δεν ήταν μόνο αυτό. Έχοντας την ευκαιρία να σπουδάσουμε στο εξωτερικό το γνωρίζαμε και θέλαμε κάτι αφαιρετικό. Στην πορεία του φεστιβάλ, ο γραφίστας μας αρχίζει να δημιουργεί κάτι με το νούμερο της διοργάνωσης στην αφίσα, και έτσι από το 4ο Ethnofest και έπειτα όλες οι αφίσες δημιουργούν το νούμερο της έκδοσης με τον δικό τους τρόπο. Φέτος, για πρώτη φορά συνεργαστήκαμε με έναν νέο συνεργάτη γραφίστα που σκέφτηκε την ιδέα το δώδεκα να αποτυπωθεί όχι ως νούμερο αλλά σαν ένα ηλιακό ρολόι που σχηματίζει το νούμερο με την ώρα
Η συνθήκη της πανδημίας άλλαξε τα δεδομένα θέασης για όλα τα φεστιβάλ, όπως και για το Ethnofest. Διαβάζουμε ότι φέτος θα διεξαχθεί “υβριδικά” ταυτόχρονα δια ζώσης και διαδικτυακά. Πώς αναμένετε να είναι η επιστροφή στο Άστορ και ποιες οι προσδοκίες σας;
Πέρσι ήμασταν τυχεροί, στην ατυχία της γενικότερης κατάστασης. Καταλάβαμε από νωρίς ότι δύσκολα τον Νοέμβριο θα μπορούσαμε να έχουμε τους κινηματογράφους ανοιχτούς ή να γίνει ένα φεστιβάλ με φυσική παρουσία. Από το καλοκαίρι είχαμε αποφασίσει να γίνει μόνο on line και αυτό μας γλίτωσε από πολλά προβλήματα που αντιμετώπισαν άλλα φεστιβάλ. Φέτος περισσότερο από την επιθυμία να βρεθούμε στους κινηματογράφους παρά τη σιγουριά, προετοιμαστήκαμε για δύο σενάρια: πρώτον για την περίπτωση ενός ξαφνικού λοκνταουν με την διαδικτυακή μας έκδοση και δεύτερον προσαρμόσαμε ένα μικρότερο σε αριθμό ημερών πρόγραμμα στον κινηματογράφο. Πιστεύουμε ότι το σινεμά είναι για την αίθουσα και μας είχε λείψει πάρα πολύ η επαφή με τον κόσμο. Φτιάξαμε αυτό το υβριδικό φεστιβάλ πιστεύοντας ότι και ο κόσμος και εμείς θα χαρούμε που θα δούμε κάποιες από τις ταινίες μας στο σινεμά, αλλά συγχρόνως να δώσουμε την δυνατότητα στον περισσότερο κόσμο να παρακολουθήσει ακόμα περισσότερες από αυτές online για μία εβδομάδα. Ταυτόχρονα, το εισιτήριο είναι συνειδητά χαμηλό γιατί από την μία δεν θεωρούμε ότι οι δωρεάν προβολές είναι κάτι το οποίο δίνει μία αξία σε όλη τη δουλειά μας και από την άλλη ούτε ένα ακριβό εισιτήριο ανταποκρίνεται στις δυνατότητες του κόσμου.
Τι να περιμένουμε από το φετινό Ethnofest;
Φέτος στο πρόγραμμα θα βρούμε ότι βρίσκουμε κάθε χρόνο στο φεστιβάλ. Όλα τα τμήματά μας είναι εκεί: το τμήμα με τις φοιτητικές ταινίες, από το οποίο ξεκίνησε και η όλη ιδέα για το φεστιβάλ, το πανόραμα με πολλές ενδιαφέρουσες ταινίες μεσαίου και μεγάλου μήκους. Επίσης, εδώ και δύο χρόνια έχουμε ξεκινήσει και ένα τμήμα που φέτος παίρνει πιο ξεκάθαρη και νέα μορφή: το Initiations, με σπουδαστικές ταινίες από την Ελλάδα, το οποίο αφορά σε ταινίες που παράγονται σε προπτυχιακά προγράμματα και σε άλλου είδους εκπαιδευτικά προγράμματα όπως για παράδειγμα το θερινό σχολείο που ανέφερα. Εκεί, βλέπουμε τις πρώτες προσπάθειες από νέους και νέες φοιτήτριες/ες που θέλουν να κάνουν ταινίες Στο Goethe έχουμε την μοναδική προβολή εκτός Αστορ με την επετειακή προβολή του, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, “Shamans of the Blind Country” (1981) του ανθρωπολόγου Michael Oppitz, διάρκειας 223 λεπτών. Ιδιαίτερη είναι και μία σειρα ταινιών που γυρίστηκαν το 1970 για το Αφγανιστάν, στα πλαίσια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος που πήγε σε πέντε διαφορετικές περιοχές του κόσμου -μία από αυτές το Αφγανιστάν- και παρήγαγε πέντε ταινίες για την κάθε περιοχή. Φέτος, με αφορμή το ότι η χώρα και ο πολιτισμός αυτός δοκιμάζεται για άλλη μία φορά με μάλλον επικίνδυνες δομικές αλλαγές, κοιτάμε το Αφγανιστάν μέσα από αυτές τις πέντε ταινίες του 1974, αλλά και το ίδιο το πρόγραμμα, το όποιο εφάρμοσε τον κινηματογράφο της παρατήρησης για εκπαιδευτικούς λόγους: πέντε πολύ ιδιαίτερες ταινίες και αυτές για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο κομμάτι των ειδικών προβολών του φεστιβαλ. Επίσης όπως κάθε χρόνο καλούμε ένα επιμελητή-κοινωνικό επιστήμονα, ο οποίος διαλέγει ένα θέμα που θέλει να εξερευνήσει μέσα από τις ταινίες και φέτος το θέμα είναι ““Ρομαντισμός: Κάμερα, Εξιδανίκευση και το Πραγματικό” με καλεσμένο τον ανθρωπολόγο Κωνσταντίνο Καλατζή.
Εικόνα
φωτογραφία αρχείου / από το Ethnofest 2019 / φωτογραφία της Thalia Galanopoulou
Παράλληλα με τις προβολές στο Ethnofest τρέχουν εκπαιδευτικού τύπου δράσεις, masterclasses, επισκέψεις σχολείων κ.ο.κ. Πιστεύετε ότι η αυτού του τύπου εξωστρέφεια των φεστιβάλ αποτελεί αναπόσπαστο, πλέον, κομμάτι τους ως πολιτιστικές εμπειρίες;
Η απάντηση μου είναι ναι. Δεν γνωρίζω αν το κάνουν όλοι και με ποιο τρόπο, αλλά κατά τη γνώμη μου φτιάχνοντας ένα φεστιβάλ κινηματογράφου πρέπει να αναπτύσσουμε και την εκπαιδευτική διάσταση. Για μένα αυτή η διάσταση μπορεί να έχει και διαφορετικές μορφές: για παράδειγμα η κινηματογραφική “αγορά” που έχει στήσει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι μία εκπαιδευτική διαδικασία για τους επαγγελματίες. Η ένταξη εκπαιδευτικών δράσεων σ’ ένα φεστιβάλ, κατά τη γνώμη μου, είναι και αυτονόητη και οφείλουμε να την κάνουμε, απλώς- ίσως- δεν πρέπει να την υπερφορτώνουμε. Εμείς, από την αρχή του φεστιβάλ έως και το 2019, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Πολιτισμού έχουμε ενταχθεί σε ενα προγραμμα εκπαιδευτικού υλικού που απευθύνεται σε παιδιά σχολείων και έως το 2019 μας επισκέπτονταν τα σχολεία τα πρωινά και συζητούσαμε και θα το συνεχίσουμε μόλις επιτραπεί. Επιπλέον, το να καλέσεις κάποιους ειδικούς και να μιλήσουν για μία ειδική περίπτωση του έργου τους, είναι επίσης μία ευκαιρία για τους φοιτητές και τις νέες και νέους κινηματογραφιστές/στριες να έρθουν σε επαφή με τους επαγγελματίες του είδους και άρα μία πάρα πολύ σημαντική εξίσου εκπαιδευτική διάσταση
Δείτε ακόμη
Ethnofest 12 - Μετά από έντεκα εκδόσεις του φεστιβάλ και της εξέλιξής του, τι πιστεύετε ότι έχετε πετύχει και τι μένει να κατακτηθεί;
Σίγουρα έχουμε πετύχει να μιλάμε για ένα κινηματογράφο, όποιος δεν είχε τη θέση του στις κινηματογραφικές δράσεις της χώρας και κυρίως της Αθήνας. Έχουμε αναδείξει την έννοια του εθνογραφικού κινηματογράφου, πιστεύω, πλέον αρκετά καλά. Έχουμε δείξει και προβάλλει ταινίες που δεν θα προβαλλόντουσαν με άλλο τρόπο και έχουμε κάνει έναν οργανισμό που προσπαθεί πλεόν ν’ αναπτυχθεί με διαφορετικές μορφές, έχοντας πάντα σαν κεντρικό του στόχο την εθνογραφική προσέγγιση και την έννοια της εθνογραφίας. Σε λίγες μέρες θα ανακοινωθεί ότι θα βγάλουμε την πρώτη μας ταινία σε διανομή. Χωρίς να θέλουμε να πάρουμε θέση σε αυτή την αγορά εμμέσως θέλουμε να δώσουμε χώρο σε ταινίες που, κατά την γνώμη μας, αξίζουν τον κόπο να έχουν λίγο περισσότερο χρόνο σε αίθουσα και όχι μόνο, και οι οποίες θα έχουν προβληθεί στο φεστιβάλ μας. Από τον Δεκέμβριο λοιπόν θα είναι στις αίθουσες.
ΙΝΦΟ
To 12ο Ethnofest - Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου ξεκίνησε από τις 25 Νοεμβρίου έως και τις 29 Νοεμβρίου στις αίθουσες ενώ από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου, το φεστιβάλ επισκέπτεται το κοινό του μέσα από τη διαδικτυακή του έκδοση.
Για περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα:
www.ethnofest.gr
Εικόνα
Συντάκτης: Κλέλια Α.
Ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube
