Μια βόλτα στην τελευταία κατοικία του Έντγκαρ Άλαν Πόε

Συντάκτης/φωτογραφίες: Διονύσης Ρόκος     

Ο Πόε είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πιο σημαντικούς και πρωτοποριακούς αμερικανούς ποιητές και πεζογράφους. Τα ποιήματα και τα διηγήματά του ενέπνευσαν πολλούς μεταγενέστερους καλλιτέχνες, αφήνοντας το στίγμα του στο αστυνομικό μυστήριο και το ψυχολογικό θρίλερ με το ιδιαίτερο, σκοτεινό και μακάβριο ύφος του.  


Τα παιδικά χρόνια 
 
Ο Έντγκαρ Πόε γεννήθηκε το 1809 στη Βοστώνη της Μασσαχουσέτης και έμεινε ορφανός από πολύ νωρίς, αφού ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια και λίγους μήνες μετά πέθανε η μητέρα του από φυματίωση. Δεν είχε κλείσει καν τα τρία του χρόνια. Ο Τζον Άλαν έμπορος καπνού και η γυναίκα του Φρανς, μεγάλωσαν τον μικρό Έντγκαρ στην πόλη Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια χωρίς όμως να τον υιοθετήσουν ποτέ επίσημα. Μετακόμισαν σε Αγγλία και Σκωτία για μερικά χρόνια όπου τέλειωσε το σχολείο και όταν γύρισαν στις ΗΠΑ φοίτησε για ένα χρόνο σε πανεπιστήμιο όπου τα παράτησε πιθανότατα λόγω έλλειψης χρημάτων. Κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό για να βρει λύση στο οικονομικό αδιέξοδο ενώ ξεκίνησε να γράφει τις πρώτες του ποιητικές συλλογές και πεζά κείμενα. Η στρατιωτική του καριέρα δεν κράτησε πολύ, αφιερώνοντας έτσι τον χρόνο του στο να γράφει κερδίζοντας σιγά σιγά κάποια αναγνώριση.  

Η Βιρτζίνια Κλεμ  

Μετακόμισε στη Βαλτιμόρη για να μείνει με τη θεία του Μαρία Κλεμ και την ξαδέλφη του Βιρτζίνια Κλεμ. Η τελευταία έμελε να σημαδέψει τη ζωή του καθώς έγινε γυναίκα του όταν αυτός ήταν 27 και αυτή μόλις 13 ετών, μια ηλικία αρκετά νεαρή ακόμα και για τα τότε ήθη. Πληροφορίες από τη βιογραφία του λένε μάλιστα πως το πιστοποιητικό γάμου έγραφε ψευδώς πως η Κλεμ ήταν 21. Παρ’όλα αυτά έζησαν 10 χρόνια μαζί και ήταν πάρα πολύ δεμένοι, κάτι που έκανε το τέλος τους ακόμα πιο τραγικό.  

Εικόνα

Το βασίλειο δίπλα στην θάλασσα 

Η Βιρτζίνια έπασχε τα τελευταία χρόνια από φυματίωση, την ίδια ασθένεια που είχε στερήσει στον Πόε τη μητέρα του. Επηρεασμένος από αυτό το τραγικό γεγονός άρχισε να καταφεύγει στο ποτό.  Ο γιατρός τους συμβούλεψε να μετακομίσουν από τη ρύπανση της πόλης στην εξοχή και τον καθαρό αέρα. Έτσι βρέθηκαν σε αυτό το σπίτι, στο Φόρνταμ, το καλοκαίρι του 1846, το οποίο νοίκιασαν έναντι 100 δολαρίων το χρόνο.
 
Εκείνη την εποχή ήταν ένα γαλήνιο, αγροτικό μέρος από το οποίο έβλεπε κανείς πάνω από τους λόφους του Μπρονξ μέχρι τις ακτές του Λονγκ Άιλαντ. Χτίστηκε πριν από 200 περίπου χρόνια ένα δρόμο πιο κάτω από το σημείο που βρίσκεται τώρα, αλλά μεταφέρθηκε το 1913 και παραμένει έως σήμερα ένα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην άκρη ενός μεγάλου πάρκου  ξεφυτρώνει ανάμεσα σε λίγα καταπράσινα δέντρα αυτό το άσπρο, μικρό σπιτάκι με τα σταχτιά κεραμίδια. Μια μικρή βεράντα απλώνεται στην είσοδο, στην οποία το ζευγάρι διατηρούσε κλουβιά με διάφορα πουλιά.  
   

Εικόνα

Το υπόλοιπο σπίτι είναι σε μεγάλο βαθμό όπως ήταν εκείνη την εποχή, μικρό αλλά λειτουργικό με πολύ λίγα έπιπλα στο χώρο. Μια κουνιστή καρέκλα και ένας καθρέφτης  στο καθιστικό ήταν τα ίδια που χρησιμοποιούσε ο Πόε, όπως και το κρεβάτι στο υπνοδωμάτιο που άφησε την τελευταία της πνοή η Βιρτζίνια νικημένη από τη φυματίωση, μόλις 6 μήνες αφού μετακόμισαν. Ήταν 30 Ιανουαρίου, 1847. 
 
 

Εικόνα

Εικόνα

Εικόνα

 
Αυτό το γεγονός επηρέασε αρκετά τον Πόε, κάτι που φάνηκε στα έργα του και φυσικά στην υγεία του, αφού άρχισε να καταφεύγει ακόμα πιο συχνά στο ποτό. Σε αυτό το σπίτι εμπνεύστηκε μεταξύ άλλων σημαντικά έργα του όπως τα “Άναμπελ Λη” (Annabel Lee), “Ουλαλούμ” (Ulalume), “Οι καμπάνες” (The Bells) και το “Βαρέλι του Αμοντιλάδο” (Cask of Amontillado). 

Το «Άναμπελ Λη» είναι το τελευταίο ολοκληρωμένο ποίημα του Πόε και μια από τις ωραιότερες ρομαντικές ιστορίες που έχουν γραφτεί. Όπως και άλλα έργα του περιγράφει το χαμό μια όμορφης γυναίκας. Υπάρχει μια διαφωνία σχετικά με το ποια είναι η Άναμπελ Λη αλλά επικρατέστερη άποψη είναι πως γράφτηκε για την Κλεμ. Μπορεί βέβαια η έμπνευση να ήταν γενικότερη, άλλωστε είχε βιώσει από μικρός τον θάνατο διάφορων οικείων γυναικείων προσώπων όπως η βιολογική του μητέρα αρχικά, η θετή του μητέρα αργότερα αλλά και τελευταία, η γυναίκα του Βιρτζίνια. Μπορεί κανείς να βρει πάρα πολλές διασκευές του ποιήματος στο διαδίκτυο, από απαγγελίες, τραγούδια μέχρι ταινίες μικρού μήκους.

 

 
Ο Πόε στη σύγχρονη τέχνη 

Ο Πόε έχει αφήσει το στίγμα του για τα καλά στη σύγχρονη τέχνη. Τα ποιήματα και διηγήματά του ενέπνευσαν πολλούς μεταγενέστερους καλλιτέχνες όπως συγγραφείς, ζωγράφους, τραγουδιστές, ηθοποιούς, παραγωγούς και σκηνοθέτες. Υπάρχουν πάμπολες αναφορές σε ταινίες, θεατρικά έργα, τραγούδια, ποιήματα και διηγήματα. Το πιο γνωστό του έργο όμως απ’όλα, δικαιολογημένα θεωρείται “Tο Κοράκι” (The Raven). 

Εικόνα

 
 
Έχει εμπνεύσει πολλές ομώνυμες ταινίες, με την πρώτη να «βγαίνει» το 1915 (!) και την τελευταία το 2012 από τον σκηνοθέτη του V for Vendetta και τον Τζον Κιούζακ στο ρόλο του πρωταγωνιστή.

Ο Lou Reed με το 19ο σόλο άλμπουμ του που κυκλοφόρησε το 2003 αφηγείται ποιήματα και διηγήματα του Πόε με guest καλλιτέχνες όπως ο θρύλος Bowie, ο θεός Steve Buscemi και ο –ξέμεινα από χαρακτηρισμούς- Willem Dafoe. 

Βρήκαμε και αφήγηση του Κορακιού από τον μακαρίτη και υπέρτατο κακό Christofer Lee:

«The skies they were ashen and sober;
The leaves they were crispéd and sere—
The leaves they were withering and sere;
It was night in the lonesome October
Of my most immemorial year;»

(Ulalume, 1847)

 

Εικόνα

 
-----------

Δείτε ακόμη: 
Μια βόλτα στην ελεύθερη πολιτεία της Κριστιάνια στην Κοπεγχάγη

----------- 

Εικόνα

     
 


 
συντάκτης/φωτογραφίες: Διονύσης Ρόκος 
Ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube