Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ i itsai Romni & Oti Vakeresa Mange

Βρεθήκαμε στο Ηράκλειο της Κρήτης, στα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ διαφορετικού, με πρωταγωνιστές τον πληθυσμό Ρομά που ζει για περισσότερα από 30 χρόνια σε έναν αυτοσχέδιο καταυλισμό στα προάστια της πόλης. Ένας καταυλισμός με ανθρώπους του σήμερα, να ζουν σε συνθήκες του χθες· και αν δεν είχαμε βρεθεί κοντά στην Ευαγγελία Γούλα, απόφοιτη της Σχολής Καλών Τεχνών και σκηνοθέτιδα δύο ταινιών ντοκιμαντέρ για τους Ρομά του Ηρακλείου, ίσως ζούσαμε κι εμείς, όπως ο περισσότερος κόσμος, στο σκοτάδι σχετικά με μια άλλη πραγματικότητα που είναι τόσο κοντά μας.

συντάκτης/συνέντευξη: George Fiorakis

 
Η Ευαγγελία Γούλα, φίλη και συνεργάτιδά μας πλέον, γεννήθηκε στη 
Θεσσαλονίκη και είναι σκηνοθέτιδα ταινιών ντοκιμαντέρ. Απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας, ζει και εργάζεται τα τελευταία 6 χρόνια ως καθηγήτρια εικαστικών σε δημοτικά σχολεία της Κρήτης. Η επαφή της με τους μικρούς και μεγάλους Ρομά, ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια, στο δημοτικό σχολείο της Ν. Αλικαρνασσού, όπου διδάσκει πολλούς μαθητές Ρομά. Θες η σπιρτάδα και η όρεξη των παιδιών για ζωή, θες το ενδιαφέρον για μια κοινωνία ανθρώπων με την οποία ελάχιστοι ντόπιοι είχαν κάποια ουσιαστική επαφή, η Ευαγγελία οδηγήθηκε στον καταυλισμό τους δημιουργικά, συνεχίζοντας τα καλλιτεχνικά εργαστήρια και γνωρίζοντας σιγά σιγά τους ανθρώπους του.
 
Η πρώτη της ταινία-ντοκιμαντέρ δεν άργησε να έρθει: αφορμή για το θέμα 
στάθηκε η απουσία ενός 13χρονου κοριτσιού από τα μαθήματα του σχολείου επειδή οι γονείς «φοβόντουσαν μην την κλέψουν στο πήγαινε-έλα για το σχολείο και χαλάσει το προξενιό για γάμο». Η Ευαγγελία Γούλα λοιπόν, γυναίκα και καλλιτέχνιδα και η ίδια, προσεγγίζοντας τους ανθρώπους του καταυλισμού με σεβασμό και αγάπη για τις αρχές και τα ήθη τους, δημιουργεί, με ελάχιστα μέσα και κατά κύριο λόγο μόνη της, την ταινία «i itsai Romni», ή αλλιώς «Το Κορίτσι γυναίκα». Ένα εθνογραφικό ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, στον καταυλισμό των Ρομά, και εστιάζει στη θέση της γυναίκας, όπως η ίδια την αντιλαμβάνεται και όπως διαμορφώνεται κοινωνικά μέσα από το γάμο, με έμμεσο σχόλιο για τη θέση της γυναίκας γενικότερα.
 
Το παιδί γεννάει παιδί. Η ταινία αναφέρεται στη διαπραγμάτευση του 
γαμήλιου θεσμού των Ελλήνων Ρομά. Στηρίζεται σε προσωπικές μαρτυρίες γυναικών και ανδρών Ρομά της κοινότητας του Ηρακλείου Κρήτης. Πραγματεύεται τη θέση της γυναίκας, τον τρόπο ζωής της, τον τρόπο που η ίδια αντιλαμβάνεται τη θέση της καθώς και το πώς προσδιορίζεται κοινωνικά μέσα από το γάμο. Το ντοκιμαντέρ ολοκληρώθηκε το 2017.

Με πολλές συμμετοχές σε εγχώρια φεστιβάλ, όπως το Chania Film Festival, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου, στο οποίο βραβεύτηκε, και το Docfest στη Χαλκίδα όπου έλαβε και την πρώτη τιμητική διάκριση, η Ευαγγελία στην πρώτη της ταινία μιλάει με γυναίκες και άντρες του καταυλισμού, μικρά και μεγαλύτερα κορίτσια για το θεσμό του γάμου σε τόσο μικρή ηλικία, καταγράφοντας απόψεις που δε θα είχαν αλλιώς ποτέ ακουστεί. Πλάνα αρχείου των Ρομά από έναν γάμο πριν δεκαετίες, άνθρωποι που ναι μεν διαφωνούν με το γάμο πριν την ενηλικίωση, αλλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από τα στερεότυπα της κοινωνίας τους, άνθρωποι που στηρίζουν την παράδοση, το έθιμο του σεντονιού ως απόδειξη της αγνότητας της νύφης και άλλες κρυφές πτυχές αποκαλύπτονται σε 50 λεπτά πλάνων-θησαυρών, που
ελάχιστες φορές έχουν βρει δρόμο εκτός της ίδιας της κοινωνίας Ρομά. 

 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ



 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ

 
 

Εμείς βρεθήκαμε στα γυρίσματα της δεύτερης ταινίας της Ευαγγελίας στον ίδιο καταυλισμό, τα Δύο Αοράκια. Ο τίτλος της ταινίας OTI VAKERΕSA MANGE, μεταφράζεται σε «Ό,τι λες για μένα». Είναι μια φράση στη γλώσσα των Ρομά και καθρεπτίζει όλα αυτά που τους προσάπτονται. Το «Ότι Βακερέσα Μάνγκε», η δεύτερη ταινία ντοκιμαντέρ της Ευαγγελίας, είναι η προσπάθεια ενός ανθρώπου που βρίσκεται πλέον καθημερινά στον καταυλισμό να δείξει τις τραγικές συνθήκες διαβίωσης πολλών οικογενειών εν έτει 2019, σε ένα προάστιο αστικού κέντρου, όπως είναι το Ηράκλειο της Κρήτης. Οι ίδιοι οι Ρομά μιλούν για το πως ζουν χωρίς ηλεκτρισμό, ύδρευση και πόσιμο νερό, αποχετευτικό σύστημα και συστηματική αποκομιδή σκουπιδιών. Μιλούν για τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις της πολιτείας να τους μεταφέρει σε ένα χώρο όπου θα μπορούν να ζουν αξιοπρεπώς, σε κανονικά σπίτια και όχι παράγκες ή, στην καλύτερη, λυόμενα σπίτια, με τα βασικά αγαθά του νερού και του ρεύματος.
 
Σκοπός της δεύτερης ταινίας είναι η ανάδειξη της αθέατης πλευράς της ζωής 
των ανθρώπων Ρομά που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζουν τα στερεότυπα της κοινωνίας, με αποτέλεσμα την απομόνωσή τους σε μεγάλο βαθμό. Σκέψεις και ιδέες, απομυθοποίηση της κλασικής άποψης ότι οι Ρομά «θέλουν να ζουν έτσι σ’αυτήν την κατάσταση», σε μια ταινία που βρίσκεται σε εξέλιξη και υπόσχεται πολλά. Εμείς, βιώσαμε την αγάπη του κόσμου των Ρομά στη σκηνοθέτιδα που έχει γίνει άτυπα κομμάτι της κοινότητάς τους, και ένα κλίμα φιλοξενίας που σπάνια βρίσκεις στην εποχή μας.
 
Στην ταινία, οι ίδιοι οι Ρομά του καταυλισμού “Δυο Αοράκια Ηρακλείου”, 
διηγούνται το πώς βιώνουν την καθημερινότητά τους, τι ακριβώς έχουν ζήσει και τον τρόπο αλληλεπίδρασής τους με την τοπική κοινωνία του Ηρακλείου Κρήτης, στην Ελλάδα. Ένα σημαντικό ζήτημα που αναλύεται στην ταινία είναι οι ενέργειες που έχουν γίνει, ή δεν έχουν γίνει, από την πλευρά της πολιτείας για την ομαλή ένταξη των Ρομά στην κοινωνία του Ηρακλείου. Μέχρι και σήμερα ο καταυλισμός του Ηρακλείου είναι με παράγκες και σπίτια πρόχειρης κατασκευής, χωρίς ηλεκτρισμό, αποχέτευση και συστηματική αποκομιδή σκουπιδιών.

 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ

Αριστερά η αφίσα της βραβευμένης ταινίας i itsai Romni και δεξιά η Ευαγγελία Γούλα με μικρές Ρομά στην επίσκεψή μας στον καταυλισμό


Μιλήσαμε με την Ευαγγελία, σε μία συνέντευξη για το inExarchia.gr, και μάθαμε για το πώς ξεκίνησε, τι σκέφτεται, και ποια είναι η πραγματική κατάσταση σε μια κλειστή και αποκομμένη από τα σύγχρονα δεδομένα κοινωνία, με ανθρώπους που παλεύουν να αποκτήσουν τα βασικά, χωρίς να χάσουν την ταυτότητά τους. Ποια όμως είναι η αλήθεια των Ρομά; 

 
Περισσότερες πληροφορίες:

Ολοκληρωμένη ταινία / i itsai Romni / facebook
Ταινία σε εξέλιξη / Oti Vakeresa Mange / facebook

 
Trailer i itsai Romni


Teaser Oti Vakeresa Mange
   

*Το inExarchia.gr βρίσκεται στους υποστηρικτές της ταινίας i itsai Romni και του ντοκιμαντέρ υπό εξέλιξη Oti Vakeresa Mange 
 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Γνωρίζουμε ότι στόμα με στόμα γεννιούνται και χτίζονται διάφορες προκαταλήψεις. Ποια είναι η πιο λανθασμένη, κατά τη γνώμη σου, αντίληψη του υπόλοιπου κόσμου σχετικά με το Ρομά πληθυσμό; Δώσε μας κάποιο παράδειγμα.
 
Κατά τη γνώμη μου το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η άγνοια. «Όλοι για έναν 
και ένας για όλους.» Οι Ρομά, ως γνωστόν, λειτουργούν ως ομάδα και οι καταυλισμοί διαμορφώνονται ανά φάρες. Δυστυχώς σε τέτοιες περιπτώσεις η έννοια του ατόμου και η προσωπικότητα δεν ξεχωρίζει. Αυτομάτως αυτό μας κάνει να πιστεύουμε ότι η οποιαδήποτε παραβατική συμπεριφορά ενός ατόμου καταγωγής Ρομά συνδέεται με όλη την υπόλοιπη ομάδα. Για παράδειγμα μια είδηση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που αφορά σε μια παραβατική πράξη ενός ατόμου Ρομά, μιλά πάντοτε για τους Ρομά γενικότερα αλλά όχι για κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο. Αλήθεια γνωρίζουμε όλοι μας ποιοι είναι οι Ρομά;


Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ

 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ

 


Πόσο δύσκολο είναι για κάποιον Μπαλαμό (μη Ρομά), να προσεγγίσει την κοινότητα των Ρομά; Και συγκεκριμένα στη δική σου περίπτωση πώς κατάφερες να κερδίσεις την εμπιστοσύνη της τοπικής κοινότητας;

Η πρόσβασή μου στο χώρο τους δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, αφού λόγω του σχολείου ήμουν ήδη οικείο πρόσωπο, και στα παιδιά, αλλά και σε ορισμένες μητέρες. Προσέγγισα τους Ρομά του Ηρακλείου με απόλυτο σεβασμό και τους παρατηρούσα «μέσα στη σιωπή και την απόλυτη ελευθερία». Τα γυρίσματα κράτησαν περίπου δύο χρόνια. Γύρισα την ταινία “i itsai Romni” – “το κορίτσι Γυναίκα” χωρίς συνεργείο. Το γεγονός της μοναχικής, ας πούμε, κινηματογράφησης οδήγησε σε μία πιο άμεση, πραγματική επαφή με τους ανθρώπους του καταυλισμού. Ξεκίνησα να καταγράφω διακριτικά το χώρο του καταυλισμού, τις παράγκες, τα σπίτια τους, παρατηρούσα με σιωπή και από απόσταση την καθημερινότητά τους, και έτσι σιγά-σιγά άρχισα να μπαίνω στη ζωή τους, ελπίζω και στις καρδιές τους. Έτσι με τον καιρό, και με έναν τρόπο σχεδόν μαγικό για εμένα, οι ίδιοι οι Ρομά άρχισαν να συζητούν μεταξύ τους και να προβληματίζονται γύρω από το θεσμό του γάμου, αλλά και οι γυναίκες να ανοίγονται και να εξομολογούνται τις δικές τους προσωπικές ιστορίες. 


Ποια πιστεύεις θα είναι τα οφέλη για την τοπική κοινωνία του
Ηρακλείου από την ενσωμάτωση των Ρομά;
 
Εξαρτάται από το τι εννοούμε όταν λέμε ενσωμάτωση των Ρομά αλλά και με 
πιο τρόπο θα γίνει αυτό. Πιστεύω πως έχει να κερδίσει πολλά η τοπική κοινωνία του Ηρακλείου και η κάθε τοπική κοινωνία της χώρας μας με την ενσωμάτωση των Ρομά. Αρχικά η καθημερινή επαφή με τους Ρομά θα ανατρέψει τον κανόνα και με την πάροδο του χρόνου θα εξαλειφτούν οι στερεοτυπικές αντιλήψεις για τους ανθρώπους αυτούς. Για παράδειγμα τα τελευταία δύο χρόνια ο Δήμος Ηρακλείου, έχει κάνει πρόσληψη ορισμένου χρόνου σε αρκετές γυναίκες Ρομά του καταυλισμού της Αλικαρνασσού στον τομέα της καθαριότητας του Δήμου. Το πρώτο διάστημα υπήρξαν αρνητικές αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία. Όμως με τον καιρό παρατηρώντας τις γυναίκες Ρομά να δουλεύουν συστηματικά και με όρεξη με αποτέλεσμα να είναι οι γειτονιές τους καθαρές και οι δρόμοι χωρίς σκουπίδια (κάτι για το οποίο έχουμε όλοι μας μεγάλη ευθύνη) αναθεώρησαν πάνω σε αυτό που πίστευαν π.χ. «ότι θα εκμεταλλευτούν οι Ρομά τις θέσεις εργασίας, ότι θα κάθονται και θα πληρώνονται γιατί μόνο αυτό ξέρουν να κάνουν….» Με αυτό το παράδειγμα βλέπουμε ότι οι θέσεις εργασίας αποτελούν ένα μέσο ένταξης και ενσωμάτωσης των Ρομά, κάτι το οποίο δεν ωφελεί μόνο τους ίδιους αλλά και την τοπική κοινωνία που της δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσει μια ομάδα ανθρώπων που στην πραγματικότητα δεν την ξέρει γιατί δεν έχουν ζήσει από κοινού. Το γεγονός αυτό που κάνει τους ανθρώπους ανεξάρτητης καταγωγής να αναθεωρούν, να αλλάζουν, να σχηματίζουν άποψη συμφωνά με αυτό που βλέπουν και αυτή η βιωματική ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και η αποδοχή της διαφορετικής κουλτούρας, μόνο θετικά οφέλη έχει να μας προσκομίσει γιατί μόνο έτσι θα εξαλειφτούν θέματα παραβατικότητας και κακής συμπεριφοράς.

Όλοι ξέρουμε τις στερεοτυπικές αντιλήψεις του μέσου Έλληνα για τους Ρομά. Πώς βλέπουν όμως οι ίδιοι οι Ρομά το μέσο Έλληνα; 

Οι αντιλήψεις τους είναι αμοιβαίες θα έλεγα σε κάποιο βαθμό, φυσικά όχι για όλους. Συνήθως άνθρωποι που έχουν μεγαλύτερη συναναστροφή με τον έξω κόσμο λόγω εργασίας, είτε είναι στη λαϊκή, είτε γυρίζουν στα χωριά με το πλανόδιο εμπόριο, δεν είναι αρνητικοί με τους ανθρώπους μη Ρομά, ίσα ίσα γιατί τους προτιμούν, τους σέβονται και τους αγαπούν. Σε γενικές γραμμές όμως, επειδή οι στερεοτυπικές αντιλήψεις δεν κρύβονται, όπου και να βρίσκονται εκτός καταυλισμού π.χ. δημόσιες υπηρεσίες, καταστήματα, το σχολείο κτλ., έχουν ως αποτέλεσμα, η στάση τους απέναντι στον έξω κόσμο να είναι αρνητική και πολλές φορές επιθετική. Για παράδειγμα τα μικρά παιδιά του καταυλισμού βρίσκουν αρκετά διασκεδαστικό να ενοχλούν τα αυτοκίνητα που περνούν μπροστά από το δρόμο του καταυλισμού λιθοβολώντας τα, γιατί μόνο έτσι μπορούν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια τους απέναντι στη ρατσιστική στάση του έξω κόσμου. Ο κοινωνικός αποκλεισμός που τους ασκείται στην καθημερινότητα, καλλιεργεί θέματα κακής συμπεριφοράς απέναντι στην τοπική κοινωνία. 

 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σ


 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ



 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σαν προέκταση του χεριού της / Με τα ντοκιμαντέρ

 
 
 
Θεωρείς ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις και τοπικοί άρχοντες
εκμεταλλεύονται τις ανάγκες των Ρομά προς ίδιον όφελος και κατά περίπτωση;
 
Ναι, φυσικά και το πιστεύω. Αν το ψάξει κάνεις θα βρει πολλά στοιχεία από το 
2000 και έπειτα που αφορούν σε προγράμματα χρηματοδότησης που έχουν προσκομίσει σε Περιφέρειες, Δήμους , Πανεπιστήμια για θέματα Βελτίωσης Συνθηκών Διαβίωσης ή για την Ένταξη των Ρομά, που μέχρι σήμερα εντάσσονται σε ένα φαύλο κύκλο. Δυστυχώς το επίπεδο αναλφαβητισμού των Ρομά στην πλειοψηφία του, επιτρέπει αν θέλετε την εκμετάλλευση των συμφερόντων τους από τις τοπικές αρχές.
 

Ποια η διαφορά του κινηματογράφου της παρατήρησης από τα υπόλοιπα είδη κινηματογράφησης; Γιατί διάλεξες τον συγκεκριμένο τρόπο προσέγγισης;
 
Βασικές αρχές του κινηματογράφου της παρατήρησης είναι η μακροχρόνια 
επιτόπια έρευνα. «Είναι ένα διάστημα κατά το οποίο ο κινηματογραφιστής θέλει να «απορροφηθεί» από τους ήρωες του, όπως ο ερωτευμένος από το αντικείμενο της λατρείας του» (Στεφανή, 2016:75). Η μορφή της σχέσης μεταξύ κινηματογραφιστή και κινηματογραφούμενου είναι αυτή που θα καθορίσει και την ποιότητα του έργου. Ο σκηνοθέτης, για να καταλάβει το κινηματογραφούμενο πρόσωπο, οφείλει να παρατηρήσει και να κινηματογραφήσει το χώρο και τα αντικείμενα που το περιβάλλουν. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να γνωρίσει πτυχές του, που πιθανώς δεν εκφράζονται αλλιώς. Ο κινηματογραφιστής παρακολουθεί με την κάμερα στο χέρι, έτοιμος ανά πάσα στιγμή να «συλλάβει τη ζωή στο απρόοπτο».
 
Παρατηρεί και καταγράφει με την κάμερα αυτό που συμβαίνει μπροστά του, 
με το να κινείται μαζί και γύρω από τα υποκείμενά του, χωρίς να επεμβαίνει σε αυτό που διαδραματίζεται. Με αυτό τον τρόπο ο δημιουργός γίνεται τμήμα αυτού του χώρου, του φιλμικού χώρου.

 
Περίγραψέ μας δύο στιγμές που σου έχουν μείνει στο μυαλό από τα 
γυρίσματά των ταινιών σου.

Είναι πάρα πολλές οι στιγμές που μου έχουν μείνει στο μυαλό κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Μια φορά θυμάμαι και μου είχε κάνει εντύπωση, καθώς κινηματογραφούσα μέσα στη σιωπή και σε μια σχετική απόσταση ένα μεγάλο γλέντι ενός αρραβώνα μέσα στον καταυλισμό, με πλησιάζουν τρεις γυναίκες για να με πάρουν και να με βάλουν μέσα στο χορό λέγοντας μου «σταμάτα να μαζεύεις με την κάμερα…έλα να χορέψεις!» Μια άλλη στιγμή που θα θυμάμαι πάντα συνέβει ένα απόγευμα που στεκόμουν σε μια μεριά και με την κάμερα παρατηρούσα μια ομάδα παιδιών που έφτιαχνε μια μικρή παράγκα. Κάποια στιγμή βλέπω από μακριά ένα κοριτσάκι το όποιο γνώριζα πολύ καλά να με κοιτάζει επίμονα. Έκανα νόημα να έρθει πιο κοντά και όταν με πλησίασε μου είμαι με έντονο θαυμασμό πως τόση ώρα δεν είχε καταλάβει ποια ήμουν, «Νόμιζα πως είστε μια από εμάς!» μου είπε και χαμογέλασε.


Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σ

 

Εικόνα
Η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ευαγγελία Γούλα μιλά για τους Ρομά έχοντας την κάμερα σ



 

Μιλάμε για ομαλή ένταξη των Ρομά στις τοπικές κοινωνίες. Αλήθεια 
όμως, οι ίδιοι οι Ρομά το θέλουν αυτό με κάθε κόστος; Μήπως έτσι αλλοιωθούν τα γνώριμα χαρακτηριστικά τους και αυτό που τους κάνει Ρομά;
 
Κατά τη γνώμη μου η ένταξη και ο τρόπος ένταξης είναι προσωπική υπόθεση 
και όχι ομαδική. Σε προσωπικό επίπεδο γίνονται βήματα ένταξης είτε μέσα από θέσεις εργασίας, είτε μέσα από την εκπαίδευση. Υπάρχουν όμως και Ρομά που χρόνια τώρα έχουν ενταχθεί στην κοινωνία, εργάζονται, μένουν σε σπίτια και δεν έχουν χάσει τα χαρακτηριστικά τους, ήθη και έθιμα. Στην πλειοψηφία τους όμως δεν είναι έτοιμοι για αυτό το μετέωρο βήμα από την μια μέρα στην άλλη. Είναι πολύ έντονο το στοιχείο αλληλεγγύης μεταξύ τους, το οποίο τους κάνει να αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια. «Λείπω όλη μέρα στη δουλειά, δεν μπορώ να αφήσω τη γυναίκα μου μόνη της κλεισμένη μέσα σε τέσσερις τοίχους. Δεν ξέρει γράμματα. Άμα συμβεί κάτι στο παιδί μου; Εδώ είναι ο πατέρας μου, ο θείος μου, ο αδελφός μου…». 

Σήμερα φοιτούν αρκετά παιδιά στο Γυμνάσιο και η επιθυμία για το βήμα ένταξης είναι πολύ μεγάλη. Στον καταυλισμό του Ηρακλείου όπου οι άνθρωποι ζούνε κάτω από αντίξοες συνθήκες χωρίς ρεύμα, αποχετευτικό δίκτυο, αποκομιδή σκουπιδιών κ.α. και 40 χρόνια δεν έχει φροντίσει να δώσει λύση η τοπική αρχή σε αυτά τα προβλήματα καταλαβαίνουμε ότι η κατάσταση αυτή δυσχεραίνει την οποιαδήποτε εξέλιξη των ανθρώπων αυτών. « Ένταξη θα μπορούσα να νιώσω και εδώ μέσα υπό τις κατάλληλες συνθήκες» λέει ένας ενήλικας Ρομά στο ντοκιμαντέρ. Οι τρόποι ένταξης ποικίλουν και οι επιθυμίες είναι διαφορετικές για τον καθένα. 

Έχει αλλάξει ο τρόπος που αντιλαμβάνεσαι την θέση σου ως γυναίκα στην κοινωνία γενικότερα, μετά από την επαφή με την κουλτούρα των Ρομά; Αν ναι, πώς;
 
Πολλές και κρυφές οι ομοιότητες που συνδέουν τη θέση της γυναίκας στην 
σύγχρονη κοινωνία με την κοινωνία των Ρομά. Σίγουρα από το 1950 μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει αρκετά στερεότυπα για τη θέση της γυναίκας ακόμα και στην κοινωνία των Ρομά. Μέσα από την επαφή που είχα με την κουλτούρα των Ρομά, συνειδητοποίησα πως η θέση μου ως γυναίκα στην κοινωνία γενικότερα δεν είναι πολύ μακριά από την κοινωνία των Ρομά ή από τη θέση που είχε η γυναίκα τον περασμένο αιώνα, αφού σε κάποιο βαθμό αυτό που βιώνουν σήμερα οι γυναίκες Ρομά είναι βιώματα της μητέρας μου και της γιαγιάς μου. Το σπουδαιότερο για μένα είναι ότι μέσα από την επαφή που είχα με την κοινωνία των Ρομά και καθ’ όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων που διαπραγματευόμουν το ζήτημα της πρόωρης σύναψης του γάμου με την ταινία i itsai Romni, είναι ότι οι ίδιες οι γυναίκες Ρομά άρχισαν να αντιλαμβάνονται διαφορετικά τη θέση τους. Όπως προσδιορίζεται η γυναίκα Ρομά κοινωνικά μέσα από το γάμο έτσι συμβαίνει και στη γυναίκα της σύγχρονης κοινωνίας.
 

Ποιος είναι ο στόχος σας μέσα από τις ταινίες σας;

 
Στόχος μας η επικοινωνία της ζωής των Ρομά και η άρση του κοινωνικού 
αποκλεισμού μιας εθνοτικής ομάδας, μέσω της κινηματογραφίας. Να ευαισθητοποιήσουμε τόσο καλλιτεχνικά, όσο και κοινωνικά.

 
συνέντευξη: George Fiorakis

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebookinstagramtwitteryoutube 

Ο οδηγός της πιο ζωντανής και ανήσυχης περιοχής της Αθήνας.

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube

Στην ίδια κατηγορία

Το μεσημέρι του Σαββάτου, 20 Απριλίου, επιστρέφουμε στο Solaris για να γνωρίσουμε τον κόσμο του νέου Tomahawk Angel, σε έκδοση μίας από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εταιρείες κόμικς των ΗΠΑ, της Dark Horse...

think

Μια συζήτηση για την καλλιτεχνική πρωτοβουλία Potential Project και την εικαστική έκθεση “Ενθύμιο” με τους επιμελητές Καρολίνα Αλειφεροπούλου και Δημήτρη Γεωργακόπουλο, στο νεοκλασικό κτήριο της Ανδρέα Μεταξά...

think

Ο Σταύρος Άλλος, μουσικός, τραγουδοποιός, ηχολήπτης και μουσικός παραγωγός, κυκλοφόρησε το πρώτο σόλο εγχείρημά του σε ελληνικό στίχο, με τίτλο “Για την Νόρα” σε βινύλιο, από τη Rudu Records.

think

Newsletter