Στήλη Σινεμά / Ο κανιβαλισμός στους vegan μέσα και έξω από τη μεγάλη οθόνη

συντάκτης: Turd Ferguson   

Εισαγωγή: V for Vegan

Μεγάλωσα βλέποντας φανατικά Φρουτοπία και έτσι δεν αντέχω να τρώω φρούτα και λαχανικά, ήταν οι ήρωες μου. Το άδικο όμως δεν το μπορώ. Πέρα από την πλάκα, τι συμβαίνει με τους vegan και το Hollywood; Εδώ και χρόνια τους παρουσιάζει ως κομπλεξικούς, που με την πρώτη στραβή θα ξαναγυρίσουν στο κρέας. Από την άλλη, το Netflix έφτιαξε κατηγορία ειδικά για vegan, με indie παραγωγές εσωτερικής κατανάλωσης. Όλοι θέλουν κομμάτι από την πίτα με τον εύκολο τρόπο, γιατί ο κλασικός τρόπος έχει μια έξτρα δυσκολία. Στα 80’s με την άνθηση των υπολογιστών, οι εφηβικές κωμωδίες είχαν για ήρωες geeks και nerds. Στο τέλος όμως, αυτό που ήθελαν ήταν να γίνουν αποδεκτοί από τα cool παιδιά. Ο vegan αυτό που θέλει στις ταινίες είναι να γίνουν όλοι σαν και αυτόν, που καμιά φορά είναι παρεξηγήσιμο. Το προφίλ του δεν ταιριάζει με του τυπικού πρωταγωνιστή. Ο κανίβαλος από την άλλη, μια χαρά τα έχει καταφέρει. Σίγουρα δεν φαντάζει απειλή για την ανθρωπότητα, μάλλον ένας αρχαίος μύθος πιο πολύ, ένας πεινασμένος βρικόλακας. Εξάλλου και μεταφορικά δένει, υπάρχουν πολλοί καλοντυμένοι κανίβαλοι εκεί έξω… Έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμα και σαν μέσο προβολής της καταπιεσμένης εφηβείας. Στο Raw (2016) η χορτοφάγος φοιτήτρια κτηνιατρικής κάνει την επανάσταση της, θέλοντας κυριολεκτικά να δοκιμάσει νέες εμπειρίες.  Ίσως οι vegan το πάνε ανάποδα και πρωταγωνιστήσουν σε σοβαρά φιλμ προτού γίνουν εμπορικοί, αλλά μέχρι τότε οι κανίβαλοι θα έχουν το πάνω χέρι (το δικό τους…) Κάποια στιγμή όμως, είναι πιθανό το κρέας να αντιμετωπίζεται όπως σήμερα το τσιγάρο, καθιστώντας τις παρακάτω ταινίες προπομπούς του μηνύματος. 

Ravenous (1999) 

Εικόνα

 
Διαδραματίζεται γύρω από τον Λοχαγό John Boyd, που πολεμάει με τον Αμερικάνικο στρατό τους Μεξικάνους στην ηλιόλουστη Καλιφόρνια γύρω στο 1850. Γίνεται ήρωας με τον πιο διφορούμενο τρόπο, παρασημοφορείται και παίρνει μετάθεση σε χιονισμένο στρατόπεδο στο πουθενά. Εκεί θα συναντήσει χαρακτήρες που θα μπορούσαν να είναι ήρωες από τα Looney Tunes. Κλασικό γιωτάδικο στρατόπεδο δηλαδή. Ένας από αυτούς, Ινδιάνος στην καταγωγή, του μιλάει για τον μύθο του Wendigo. Ο μύθος λέει πως αν φας άνθρωπο παίρνεις την ψυχή του και γίνεσαι δυνατότερος. Αλλά είναι σαν ναρκωτικό, θες όλο και περισσότερο. Πραγματικά όλα τα παραπάνω δεν θεωρούνται spoiler, είναι απλά η αφορμή για το τι θέλει να πει η ταινία. Μπορεί να γίνει δύσκολα αντιληπτό, με τις τόσες μικρές λεπτομέρειες που δείχνει, αλλά και με τα εντυπωσιακά κάδρα που ίσως απορροφούν μέρος της προσοχής του θεατή. Η αλήθεια είναι ότι χρειάστηκε η γνώμη φίλου, εξίσου πωρωμένου με το Ravenous για την κεντρική ιδέα. Βιγκανισμός εναντίον κρεατοφαγίας. Το τέλος που θυμίζει το The Thing του Κάρπεντερ, δείχνει την συμβολική πάλη με τον πιο γλαφυρό τρόπο, χωρίς όμως να είναι ο αυτοσκοπός μιας τόσο πολυεπίπεδης ταινίας. Ανήκει στην κατηγορία θρίλερ/κωμωδίας με ένα εντελώς προσωπικό στυλ. Η μουσική του Damon Albarn (Blur/Gorillaz) κινείται από ενορχηστρώσεις εποχής, μέχρι τελείως κουκουρούκου θέματα που φαινομενικά δεν ταιριάζουν με αυτά που βλέπουμε. Αλλά τα φαινόμενα απατούν… Οι ηθοποιοί είναι όλοι φτιαγμένοι για τους ρόλους τους, το cast είναι υποδειγματικό. Κυρίως όμως έχει να κάνει με τις εικόνες. Από το νόστιμο κρέας που παρουσιάζεται αηδιαστικό, μέχρι τα πανέμορφα δάση που μπορούν να γίνουν επικίνδυνα και το πιπίλισμα μιας πληγής που είναι τόσο αστείο όσο και τρομακτικό ταυτόχρονα. Ένα συνεχές δίπολο με την δική του συνταγή διαφορετικότητας. Ίσως είναι και μια παρομοίωση της Αμερικής. Η ιμπεριαλιστική πολιτική είναι ένα είδος διπλωματικού κανιβαλισμού. Τα βιβλία χρησιμοποιούνται σαν πέτρες και ο χριστιανισμός εξετάζεται σαν μια θρησκεία όπου οι πιστοί τρώνε τη σάρκα αυτού που λατρεύουν. Το αγαπημένο θέαμα μπροστά σε μια τηλεόραση.

 

Silence of the Lambs (1991) 

Εικόνα

 
Ανήκει στην κατηγορία ταινιών που ξεχνάει κανείς πόσο καλή είναι, γιατί όλοι θυμούνται τον πρωταγωνιστή, στην προκειμένη περίπτωση τον Hannibal Lecter. Έτσι οι αρχικές απορίες επέστρεψαν. Τι δουλειά έχουν τα πρόβατα στον τίτλο και γιατί παρόλα αυτά στο πόστερ έχει πεταλούδες; Πρώτο πλάνο λοιπόν, πυκνή κορυφογραμμή δάσους. Woods near Quantico. Το μέρος όπου σύμφωνα με την μυθολογία προέρχονται οι Wendigo! Οι συνειρμοί συνεχίστηκαν με την πρωταγωνίστρια, που θυμίζει μια εγκεφαλική εκδοχή της Uma Thurman από τα Kill Bill. Άρα παρακολουθούμε δύο χαρακτήρες με πολλά κοινά πέρα από τα γαλάζια μάτια, που όμως είναι αντιμέτωποι. Νεαρή αστυνομικός προσπαθεί να πάρει πληροφορίες από τον διακεκριμένο ψυχίατρο, για έναν παλιό ασθενή του. Το πρόβλημα είναι πως ο ψυχίατρος ανέπτυξε μια αγάπη για το ανθρώπινο κρέας και κρατείται σε φυλακές υψίστης ασφαλείας. Βαριέται και του αρέσει να παίζει mind games, ενώ κάθε λεπτό που περνάει είναι πολύτιμο, αλλά και το χαρτί του για διαπραγματεύσεις. Η ανθρωποφαγική κοινωνία είναι στο επίκεντρο. Τρικλοποδιές, προσπάθειες προβολής στα μέσα ενημέρωσης για τις εντυπώσεις, ξαφνικό ενδιαφέρον της αστυνομίας όταν ένα θύμα είναι διάσημο. Δεν παύει όμως να είναι ένα καλό θρίλερ με πολλές ανατροπές, λέγοντας όλα αυτά. Όλα αυτά βέβαια τα κάνουν οι άλλοι. Η Jodie Foster και ο Antony Hopkins έχουν το δικό τους παιχνίδι. Γοητευμένοι ο ένας με τον άλλον αν και σε αντίπαλα στρατόπεδα, χαίρονται που βρήκαν έναν άξιο αντίπαλο να αναμετρηθούν. Ο εκλεπτυσμένος κανίβαλος γεμάτος ναρκισσισμό, κρύβει υποδειγματικά τα κοφτερά του δόντια πίσω από ένα χαμόγελο. Please to meat you. Στον αντίποδα η πανέξυπνη και κυνική αστυνομικός, φαίνεται πως είναι και αυτή φυλακισμένη. Όλα τα μάτια είναι πάνω της γεμάτα σεξισμό και περιμένοντας ένα λάθος. Θέλει να είναι συνέχεια η καλύτερη για να την παίρνουν σοβαρά και κοιτάει μόνο τη δουλειά της. Όπως και ο Hannibal, που μπορεί να ανακρίνεται αλλά δεν ξεχνά πως είναι ψυχίατρος.

Carnage: Swallowing the Past (2017) 

Εικόνα

 
Είμαστε στο 2067 και όλοι είναι vegan. Η κοινωνία είναι σαν τον παράδεισο, με το κρέας να είναι ο απαγορευμένος καρπός. Τέλεια δομημένη, αλλά χωρίς να γνωρίζει την ιστορία της. Ένα νέο ντοκιμαντέρ παρουσιάζει το χρονικό του βιγκανισμού.  Όλα ξεκίνησαν από την ανάγκη τροφής που είχαν οι κάτοικοι της Αγγλίας στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο και θυμίζει την εξάπλωση της γυναικείας χειραφέτησης έναν παγκόσμιο πόλεμο πριν. Λίγο λυπηρό για την ανθρωπότητα να δημιουργεί κάτι καλό μέσω της αυτοκαταστροφής, αλλά και ελπιδοφόρο ταυτόχρονα. Φτάνοντας στο 2017 και περνώντας στο ψευδοντοκυμαντέρ, το 2021 γίνεται η έκρηξη. Παγκόσμια πανδημία από την κατανάλωση μολυσμένων γουρουνιών, σας θυμίζει κάτι; Η ιστορία συνεχίζεται μέχρι το 2067 όπου η κατανάλωση κρέατος υπάρχει μόνο στις μνήμες ηλικιωμένων. Αντιμετωπίζεται σχεδόν σαν κανιβαλισμός στα μάτια των ανθρώπων του μέλλοντος. Ο σκηνοθέτης μένοντας πιστός στη φόρμα του ντοκιμαντέρ, δεν παίρνει άμεσα θέση. Εκφράζεται με χρήση επιστημονικής φαντασίας, τίποτα δεν έγινε τυχαία αλλά μάλλον προήλθε από κάποιον αλγόριθμο. Αυτό επιτυγχάνεται με ακριβέστατα στοιχεία από το 1945 μέχρι το 2017, δείχνοντας τον πόλεμο των εμπόρων κρέατος και τα τρυκ που χρησιμοποιούσαν κάθε φορά που οι vegan δυνάμωναν. Επίσης από το 2017 μέχρι το 2067 τα στοιχεία είναι εξίσου μελετημένα, τόσο που βλέποντας τα θα έλεγε κάποιος πως μάλλον αυτά θα ζήσουμε. Το χιούμορ δεν λείπει, όπως η χρήση τεχνολογίας που μας δίνει στο πιάτο τι τραβάνε τα έρμα τα ζωντανά και η συμμετοχή στην Eurovision vegan τραγουδιού. Το πιο ενδιαφέρον είναι τα χρόνια λίγο πριν και λίγο μετά από το παρόν. Οι μέσες λύσεις του σήμερα που το 2067 φαντάζουν φθηνές προσπάθειες, οι πολιτικοί που ο μόνος τρόπος να αλλάξουν κάτι είναι μέσω σκανδάλων και οι άβολες καταστάσεις μέχρι να έρθει η συνειδητοποίηση της κοινής γνώμης. Και τελικά το παιχνίδι των influencer και του μάρκετινγκ που αναγκαστικά χρειάζεται, για να γίνει κάτι pop.

Επίλογος: Vegans and roses-Appetite for falafel 

Εικόνα

 
Το τι λέγεται εκεί έξω για τους vegan… Από το ότι και ο Χίτλερ δεν έτρωγε κρέας, μέχρι ότι είναι κανίβαλοι γιατί το σώμα τους αναγκάζεται να  τρώει την ίδια του τη σάρκα για να πάρει συγκεκριμένες πρωτεΐνες… Δυστυχώς ο άνθρωπος δεν αλλάζει εύκολα συνήθειες, παρά μόνο για το βραχυπρόθεσμο συμφέρον. Μέχρι λοιπόν τα φαλάφελ να γίνουν νοστιμότερα από τις μπριζόλες (τι ωραία λέξη) τα βήματα θα είναι μικρά. Όμως μελέτες δείχνουν πως αν τα βήματα ήταν τεράστια το οικοσύστημα ίσως αργούσε να ξαναβρεί την ισορροπία του. Είναι δομημένο στο κρέας εδώ και χιλιάδες χρόνια. Θα βλέπαμε απελευθερωμένα ζώα να κυκλοφορούν στους δρόμους σαν σκηνή από τους 12 πίθηκους. Η μαζική στείρωση είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα που χρειάζεται πολύ έρευνα. Επίσης μερικά είδη έχοντας μεταλλαχθεί μετά από τόσο εγκλεισμό και ενέσεις, απλά δεν θα άντεχαν στη φύση. Το φαγητό δεν θα ήταν αρκετό για όλους, μιας και οι πιο φτωχές κοινωνίες δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν αν δεν έχουν γεωργία. Πολλοί εργάτες σε φάρμες θα έμεναν άνεργοι. Ακόμα και τα μάλλινα προϊόντα θα πρέπει να αντικατασταθούν. Αλλά αν ξεπεραστούν τα παραπάνω, τα πλεονεκτήματα είναι πολλά. Μια άλλη λύση είναι το τεχνητά παρασκευασμένο κρέας. Κανένα ζώο δεν θα ταλαιπωρείται και όλοι θα τρώνε μπέργκερ χωρίς τύψεις και χωρίς τεράστιες εκπομπές CO2. Μέχρι και οι κανίβαλοι θα μπορούν να παραγγέλνουν από το εργαστήριο ανθρώπινο κρέας, όλοι χαρούμενοι! Το πρόβλημα θυμίζει αυτό του πετρελαίου που και εκεί η αλλαγή κινείται πολύ αργά προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αν και οι οικολογικές ταινίες του είδους έχουν πιο σοβαρά δείγματα γραφής. Τελικά όπως τα διαστημόπλοια που κατά την διάρκεια του ταξιδιού ξεφορτώνονται τους άδειους θαλάμους καυσίμου που έχουν χρησιμοποιήσει, έτσι και εμείς πρέπει να ξεφορτωθούμε τα κατάλοιπα του παρελθόντος που μας βοήθησαν να φτάσουμε ως εδώ, αλλά μας κρατάνε μακριά από το παραπέρα. Όχι τίποτα άλλο, να δούμε και καμιά σοβαρή ταινία!