Γράφουν

ΞΕΝΟΣ. Ομαδική έκθεση εικαστικών, με τη συμμετοχή των ανθρώπων 3ης ηλικίας του Γηροκομείου Αθηνών [Συνέντευξη]

Τα γηρατειά δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση για να την αναλύσει κανείς σε βάθος. Δημιουργεί από μόνη της μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα, άγχος και αγωνία για τη ζωή που ολοκληρώνει τον κύκλο της. Αλλά και στην ίδια την τέχνη, δεν είναι μια εύκολη σπουδή για να καταπιαστεί ένας καλλιτέχνης. Τα γηρατειά είναι ξένα στη ζωή μας και έτσι, ίσως, ‘’πιστεύουμε’’ ότι πρέπει να μείνουν, αφού μεγαλώνουμε σε έναν κόσμο που προσπαθεί να σταματήσει το χρόνο και τη φθορά του.

Συνέντευξη της Σοφίας Σταυριανοπούλου

Οι «ξένοι» για μας άνθρωποι της τρίτης ηλικίας, που ζουν αποκομμένοι από τις οικογένειες και το κοινωνικό περιβάλλον τους, είναι το θέμα της ομαδικής έκθεσης  Χ e ν ο ς – Senior Citizen, που εγκαινιάζεται αυτή την εβδομάδα στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού ''Λουτρό των Αέρηδων'', από το Σύλλογο «Δίκτυο Τέχνης και Δράσης».

Ο Σύλλογος «Δίκτυο Τέχνης και Δράσης» (ΔΤΔ) είναι μια συλλογικότητα εκπαιδευτικών & καλλιτεχνών που πραγματοποιεί ποικίλες δράσεις, όπως φεστιβάλ, εργαστήρια και εικαστικές εκθέσεις, με στόχο την ευαισθητοποιήση της κοινής γνώμης σε ζητήματα κοινωνικής φύσης.

Η εν λόγω έκθεση «ο ​Χéνος​/ Senior Citizen» αποτελεί μια έκθεση επικεντρωμένη στα άτομα της 3ης ηλικίας · μια κοινωνικά ευπαθή ομάδα που παραμένει σιωπηλά ξεχασμένη από όλους μας. Το ΔΤΔ μέσα σε μια συντονισμένη  προσπάθεια να αφουγκραστεί τους τροφίμους του Γηροκομείου Αθηνών, προσπάθησε να βοηθήσει κατά το δυνατόν περισσότερο σε όλο το φάσμα των υπαρκτών αναγκών τους, υλοποιώντας ενέργειες με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων προς ποικιλόμορφη κάλυψη πρακτικών αναγκών τους. 


16 καλλιτέχνες επισκέφθηκαν μια ομάδα ηλικιωμένων από το Γηροκομείο Αθηνών και δημιούργησαν έργα εμπνευσμένα από την αλληλεπίδραση μαζί τους. Στην έκθεση αυτή, οι εικαστικοί ερμηνεύουν την έννοια των γηρατειών σε όλες τις προβληματικές διαστάσεις: την καταβολή οργανικών δυνάμεων, αποθάρρυνση, απογοήτευση και την μελαγχολία, μέσα από ποικιλία μέσων έκφρασης, όπως ζωγραφική, εγκαταστάσεις, βίντεο και performance.

Συμμετέχοντες:
Έρη Αγρίου, Έλενα Καραγιάννη, Ελισσάβετ Κεχαγιά, Γιώτα Κότικα, Ελένη Κυπραίου, Σοφία Κυριακού, Μαρίνα Μαλτέζου, Σταυρούλα Μητσάκου, Μαρία Οικονόμου, Φανή Πανταζίδου, 'Αντα Πετρανάκη, Βίκυ Σαμουηλίδου, Χρήστος Σκούρτης, Λεμόνα Ταργοντσίδου, Έφη Φουρίκη, Κατερίνα Χριστοπούλου
 

Εικόνα
XENOS

Από αριστερά στα δεξιά, έργα από τις: Ελισάβετ Κεχαγιά / Σταυρούλα Μητσάκου / Έρη Αγρίου / Φανή Πανταζίδου (αρχική φώτο)



Η Ευτυχία Καλοχαιρέτη επιμελήθηκε την έκθεση και μοιράζεται μαζί μας όλο το background:

- Ευτυχία, πριν από ενάμιση χρόνο μιλούσαμε στο InExarchia για τις διαφορετικές έννοιες του Ξένου της εποχής μας, με αφορμή την ομώνυμη έκθεση που επιμελήθηκες.  Τώρα σε καλωσορίζουμε ξανά για να μας πεις δυο λόγια για τον Χ e ν ο ς – Senior Citizen. Πώς προέκυψε λοιπόν αυτή η ιδέα;

Κατά την προηγούμενη έκθεση η κατεύθυνση της έννοιας ξένος ήταν γενικότερη και έφερε στο προσκήνιο το θέμα του παραμερισμού της διαφορετικότητας. Ένα από τα έργα που με προβλημάτισαν τότε ήταν αυτό της εικαστικού Ελισάβετ Κεχαγιά, το οποίο ανέφερε ως ξένη μια ηλικιωμένη γυναίκα. Με το έργο αυτό μπήκε το πρώτο μικρόβιο για τη σημερινή έκθεση.

Στην συνέχεια, ορμώμενη από την δράση των εθελοντών του Δικτύου Τέχνης και Δράσης στο Γηροκομείο Αθηνών αποφάσισα ότι καλό θα ήταν η προσπάθεια αυτή να περάσει σε ένα άλλο επίπεδο. 
 

- Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο ήταν για τους καλλιτέχνες να αναδείξουν ή να αποτυπώσουν στιγμές από τη ζωή των ανθρώπων αυτών, δεδομένου ότι είναι τρόφιμοι του Γηροκομείου Αθηνών, με τις όποιες ιδιαιτερότητες και περιορισμούς που αυτό συνεπάγεται;

Μπορώ να πω πως στην συντριπτική τους πλειονότητα οι καλλιτέχνες ήταν θετικοί ώστε να πραγματοποιήσουν αποσπασματικές έως και τακτικές επισκέψεις στον χώρο, να διαδράσουν με τους παππούδες. Ορισμένοι από αυτούς κράτησαν πολύ όμορφες αναμνήσεις με τους ηλικιωμένους που τις μεταλαμπάδεψαν στα έργα τους. Σε άλλους πάλι συμμετέχοντες εικαστικούς, η διάδραση αυτή αποτέλεσε μοχλό αφύπνισης αναμνήσεών τους με τους ίδιους τους παππούδες και θέλησαν να μιλήσουν μέσα από τα έργα τους για αυτές.

Γενικά, ο βαθμός δυσκολίας ήταν ανάλογος στον καθένα καλλιτέχνη. Κάποιοι χαίρονταν μέσα από την επαφή τους με τους ηλικιωμένους, άλλοι όμως έφευγαν προβληματισμένοι. Εναπόκειται στην προσωπική σχέση του καθενός με το γήρας, αλλά όλοι προσπάθησαν να μην προβάλλουν τα προσωπικά βιώματα και τις ενδόμυχες σκέψεις τους πάνω στο θέμα αυτό.
Τελικά, ως επιμελήτρια διαπίστωσα ότι το θέμα είναι βαθιά συναισθηματικό, οπότε δέχθηκα πολλαπλές προσεγγίσεις.

Εικόνα
Άννα Πετράκη

Άννα Πετρανάκη
 

- Πες μας ακόμα, πώς δέχθηκαν οι άνθρωποι αυτοί την ιδέα να αποτελέσουν το κεντρικό θέμα μιας ομαδικής έκθεσης;

Τους άρεσε πολύ η ιδέα ότι συμμετείχαν σε κάτι που ξέφευγε από τα όρια του Γηροκομείου, αλλά και μιας καθημερινότητας περιορισμένης και μονότονης. Άλλωστε, πολύ από τους ηλικιωμένους είναι άνθρωποι με πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες και επιθυμούσαν να τις μοιραστούν ξανά και ξανά. Κάποιοι που σωματικά το αντέχουν θα προσπαθήσουν να έρθουν στα εγκαίνια της έκθεσης.

 

- Γενικά στην Ελλάδα, οι άνθρωποι που δεν βρίσκονται σε παραγωγικές ηλικίες «σκοτώνονται» σαν τα άλογα, όταν γεράσουν. Παροπλίζονται και περιθωριοποιούνται.  Εσύ, ως μουσειολόγος, νομίζεις ότι υπάρχει ένας ουσιαστικός τρόπος οι γηραιότεροι συμπολίτες μας να συμμετέχουν και να απολαμβάνουν τις διάφορες μορφές τέχνης;

Δυστυχώς, η κατάσταση των ηλικιωμένων στην πλειονότητά της έχει να κάνει με την ευαισθησία των οικείων τους, από τους οποίους εξαρτώνται. Θεωρώ πως σίγουρα όσο κρατούνται οι μεγαλύτεροι άνθρωποι δραστήριοι, αναστέλλεται σε μεγάλο βαθμό το γήρας, γι’ αυτό πιστεύω ακράδαντα στην αυτενέργεια των μεγαλύτερων ανθρώπων. Και δεν επιτρέπεται σε μας, τις νεότερες γενιές, να τους παραγκωνίζουμε. Στην Ουαλία, για παράδειγμα, πολλά περιφερειακά μουσεία και επιστημονικά ινστιτούτα έχουν στο εθελοντικό τους προσωπικό ηλικιωμένους που επιτηρούν τα εκθέματα και επεξηγούν στους επισκέπτες σχετικές πληροφορίες. 
 
 

Εικόνα
Μαρία Οικονόμου

Μαρία Οικονόμου 
 

  -Μπορείς να μας πεις  περισσότερα για την δράση στο Γηροκομείο; Πως ξεκίνησε; Τι ακριβώς γίνεται εκεί; 

Από τον Σεπτέμβριο του 2016 η 
Τζωρτζίνα Τζήλιου και η Σταυρούλα Μητσάκου οργανώνουν για τους εθελοντές εβδομαδιαίες επισκέψεις αλληλεπίδρασης προς τους ηλικιωμένους του Γηροκομείου Αθηνών. Στις συναντήσεις, οι εθελοντές κρατούν στοργικά συντροφιά στους ηλικιωμένους  συζητώντας μαζί τους, παίζοντας παιχνίδια μνήμης, ενθαρρύνοντας τους στον χορό και σε μουσικές μελωδίες. Ορισμένες φορές έχουν προσκαλέσει ερασιτέχνες αλλά και επαγγελματίες μουσικούς κα τραγουδιστές για την ψυχαγωγία των “μεγάλων παιδιών”. Επιπροσθέτως, υλοποιούνται με την αποκλειστική συνδρομή των εθελοντών και άλλες ενέργειες με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων προς ποικιλόμορφη κάλυψη πρακτικών αναγκών των γερόντων. Και ως γενική γραμματέας του ΔΤΔ θα ήθελα να λάβω το βήμα από αυτό το άρθρο να ευχαριστήσω δημόσια τους εθελοντές για ακόμα μια φορά. 
 

- Στο πλαίσιο της έκθεσης διοργανώνονται παράλληλες δράσεις. Πες μας λίγα λόγια για αυτές και το σκοπό τους. 

Βέβαια.. Κατά την διάρκεια των εγκαινίων την Κυριακή 20.5.2018, θα υπάρξουν σύντομες ομιλίες και μαρτυρίες της επιμελήτριας, των καλλιτεχνών, και των εθελοντών του εργαστηρίου του Γηροκομείου, που αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη για την έκθεση.

Την δεύτερη Κυριακή λειτουργίας της έκθεσης, 27.5.2018, θα πραγματοποιηθεί το εργαστηρίο art therapy “Ισορροπώντας ανάμεσα στο Κερδίζω και στο Χάνω” με στόχο την αφύπνιση της ενσυναίσθησης προς τους ηλικιωμένους από τη ψυχολόγο Λυδία Κανελλέα. Για όποιον ενδιαφέρεται να συμμετάσχει καλό είναι να βιαστεί διότι υπάρχει περιορισμένος αριθμός θέσεων και δωρεάν συμμετοχή.
Τηλέφωνο Κράτησης: Λυδία Κανελλέα 6987806935

Τέλος, για το κλείσιμο της έκθεσής μας επιλέξαμε να απογειώσουμε την διάθεση με μουσικές από τα χρόνια νεότητας των ανθρώπων που πρωταγωνιστούν στα έργα της έκθεσης. Ο ταλαντούχος Dj Κωνσταντίνος Ντασκαγιάννης και η χορευτική ομάδα Blame the Swing θα αναλάβει να μας ξεσηκώσει και να μας ανεβάσει με ρυθμούς jazz και χορούς swing, rock & roll, την Κυριακή 3.6.2018 μεταξύ 11.00-15.00.
 

 
// 

ινφο

Εγκαίνια
20 Μαΐου 2018, ώρα 12μμ. 

Τοποθεσία
Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.
Κυρρήστου 8 στην Πλάκα 



 

Εικόνα

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebookinstagramtwitteryoutube


Συνέντευξη της Σοφίας Σταυριανοπούλου

Ο οδηγός της πιο ζωντανής και ανήσυχης περιοχής της Αθήνας.

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube

Στην ίδια κατηγορία

Η παράσταση "Προσοχή: Εκτελούνται Έργα" σε σύλληψη και σκηνοθεσία της Νοεμή Βασιλειάδου, μετά από μια δυναμική εκκίνηση στη Θεσσαλονίκη, έρχεται στο Θέατρο Εμπρός, επαναφέροντας στο προσκήνιο το πλέον καίριο...

think

Το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, στην οδό Κύπρου στην Κυψέλη, φιλοξενεί στο ξεκίνημα τις νέας χρονιάς, μουσικές παραστάσεις, spoken word με ανοιχτό μικρόφωνο και περφόρμανς.

think

Οι Βραδιές Αστυνομικής Μυθοπλασίας (crimes n’ beer), που διοργανώνει η Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (ΕΛΣΑΛ) και το βιβλιοκαφέ red n’ noir, επιστρέφουν για δεύτερη χρονιά στον πολυχώρο του...

think

Πρόσφατα Άρθρα

Newsletter