Πριν από χρόνια, στη χορωδία του σχολείου, ετοιμάζαμε μια γιορτή -μάλλον για το Πολυτεχνείο. Η κυρία Μ., αγγλικού / choir manager, μας μοίρασε μερικά τραγούδια και ξεκίνησα να διαβάζω τους στίχους σε αυτά που δεν γνώριζα. Φτάνω στο δεύτερο και όλα γύρω μου σταματούν, φαίνονται χαζά και ασήμαντα αντικρίζοντας δυο γραμμές: «φράξαν το δρόμο σ’ έναν άνθρωπο / αλυσοδέσαν έναν άνθρωπο ‘κει που εβάδιζε». Από εκείνη τη μέρα ο Μικρόκοσμος έγινε το σπουδαιότερο πράγμα που έχω διαβάσει στη ζωή μου, μια ωδή στην αλληλεγγύη και η γκιλοτίνα για κάθε είδους διάκριση. Το μεγαλύτερο πιστεύω μου βρέθηκε ανάμεσα στις παρτιτούρες ενός άσχημου σχολικού κτιρίου και δεν είναι άλλο από την ανεμπόδιστη ελευθερία του ανθρώπου.
Τον περασμένο Νοέμβριου συνέβη στην πόλη μου ακριβώς αυτό που είχα διαβάσει για πρώτη φορά δέκα χρόνια νωρίτερα. Ένα μάτσο ανεγκέφαλοι έκαψαν ολοσχερώς το μανάβικο μιας μπαγκλαντεσιανής οικογένειας, γιατί έτσι. Γιατί είναι πιο ηλιοκαμένοι και ξέρουν δύο παραπάνω γλώσσες από αυτούς. Το γεγονός καταδικάστηκε από όλους, φυσικά, φορείς και πολίτες, η ίδια η γειτονιά, όμως, ήταν αυτή που μετέτρεψε το θυμό και την οργή σε παραγωγική ενέργεια.
Το τραγικά ντροπιαστικό γεγονός ακολούθησε κάτι ειλικρινά υπέροχο. Οι κάτοικοι όχι μόνο δεν έμειναν αμέτοχοι, αλλά έχτισαν από την αρχή με προσωπικό κόπο και δωρεές όλο το μαγαζάκι. Κινητοποίησαν τον κόσμο και πολλές εταιρίες, ώστε να γίνει πραγματικότητα αυτό το σχέδιο και να σωθεί μια οικογένεια από την πείνα.
Κάθε φορά που μου τύχαινε μια εξωτερική δουλειά, έκανα μια μικρή παράκαμψη για να δω πώς προχωρούν οι εργασίες και κάθε φορά το χαμόγελό μου μεγάλωνε ακόμα λίγο. Δύο μήνες μετά, όλα ήταν έτοιμα, ομορφότερα και ασφαλέστερα από πριν. Το Φλεβάρη έγιναν τα εγκαίνια με ένα τέλειο street party και η συμπαντική ισορροπία αποκαταστάθηκε για άλλη μια φορά.
Λένε ότι σε καιρούς κρίσης, οικονομικής ή κοινωνικής, ο κόσμος στρέφεται στα άκρα. Ευτυχώς για εμάς, το άκρο της συμπόνιας και της προσφοράς κερδίζει καθημερινά έδαφος, δημιουργώντας χαμόγελα, αγκαλιές και αισιοδοξία.
Με χαρά διαπιστώνω ότι και για πολλούς άλλους ανθρώπους «το πιο εκπληκτικό, πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο, είναι ένας άνθρωπος που τον ‘μποδίζουν να βαδίζει, είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε». Κι ας μην γνωρίζουν το έργο του Ναζίμ Χικμέτ. Κι ας το νιώθουν απλά στην καρδιά.
*δείτε φωτογραφίες του street party, από τον Graham Hodgetts.
