Γράφουν

BLADE RUNNER 2049: Μια -ολίγον- αυστηρή κριτική για την νέα sci-fi ταινία, από ένα λάτρη του είδους

Δυόμιση χιλιάδες λέξεις, για τη νέα νεονουάρ ταινία επιστημονικής φαντασίας, από ένα λάτρη του είδους. Αναφορές και συγκρίσεις με την πρώτη ταινία, κραξιματάκι σε αρκετά σημεία αλλά και όλα εκείνα που μας κάνουν να αγαπάμε τις δυστοπικές sci-fi ταινίες, που τις καθιστούν ούτως ή αλλιώς ξεχωριστές και συχνά πολυαναμενόμενες.

συντάκτης: Turd Ferguson

Η τηλεόραση παίζει το Starman του Κάρπεντερ και θα ήθελα κάπως να το συνδυάσω με το Blade Runner σαν εισαγωγή, μιας και έχει πάει 1 το βράδυ, η ώρα που συνήθως ξεκινάω κάτι που πρέπει να το δώσω το πρωί.
Ας πούμε λοιπόν πως το Starman είναι η πιο ‘’φωτεινή’’ ταινία του Κάρπεντερ, σχεδόν σαν παραγωγής Disney, ενώ το Blade Runner 2049 η πιο σκοτεινή του Βιλνέβ. Ακόμα και έτσι όμως και στις δύο φαίνονται τα χαρακτηριστικά του κάθε σκηνοθέτη. Είδαμε λοιπόν τα trailer που προϊδέαζαν για κάτι πολύ καλό, τουλάχιστον ίδιας αισθητικής με το πρώτο Blade Runner. Τα τρία μικρού μήκους ταινιάκια που συνδέουν χρονικά τα δύο έργα έδωσαν λίγη τροφή ακόμα στο πεινασμένο για νέον και κάπνα στομάχι μου. Ήμουν σίγουρος πια πως δεν θα δω κάτι σαν το 2010 (η καουμπόικη happy end συνέχεια του 2001 για όσους τυχερούς δεν το ξέρουν). Η αισθητική είναι πολύ κοντά. Όμως και στα matrix 2,3 ίσχυε κάτι τέτοιο σε σχέση με το 1, μόνο που οι ομοιότητες σταματούσαν εκεί…

Σάββατο όσο πιο βράδυ γίνεται λοιπόν,  μπροστά σειρές, με εκείνο το αναγκαστικό άνοιγμα του στόματος ενώ κοιτάς ψηλά για να βλέπεις όλη την οθόνη, σαν να παρακολουθώ αποσβολωμένος ένα αριστούργημα, δεν μας χαλάει δηλαδή, και ξεκινάμε! 

Η κλασική επεξήγηση του τι εστί χρονικά το 2049 και τι είναι ο Blade Runner, όπως ακριβώς και στο πρώτο με τα κυλιόμενα γράμματα. Αμέσως μετά πρώτη έκπληξη, η αρχική σκηνή δεν εκτυλίσσεται βράδυ! Το trailer είχε δείξει και άλλα τέτοια πλάνα, αλλά δεν το περίμενα με το καλημέρα (στην κυριολεξία). Πριν προλάβω να σκεφτώ αν αυτό είναι καλό ή όχι συνειδητοποιώ (έχοντας δει το ντοκιμαντέρ dangerous days) πως αυτό που βλέπω είναι η σκηνή που ήταν προορισμένη να είναι η αρχική σκηνή του 1ου Blade Runner αλλά τελικά κόπηκε. Ωραίος τρόπος πιστεύω για να ξεχάσω την έλλειψη σκοταδιού. Ή απλά χάρηκα που το ήξερα. Ή απλά ήξερα πως δεν γίνεται να είναι πάλι όλο νύχτα, θα ήταν υπερβολικά προσκολλημένο  στο αρχικό. Εξάλλου ο σκηνοθέτης του 1ου Blade Runner (Ρίντλεϊ Σκοτ) λέει πως η νύχτα, η κάπνα και το γενικότερο glow ήταν ένας φτηνός τρόπος για να δοθεί η απαραίτητη ρεαλιστικότητα (και εν συνεχεία να μεταμορφωθεί σε μαγεία) μιας και το μπάτζετ ήταν περιορισμένο. Ακόμα και η τελική σκηνή του πρώτου blade runner που πρώτη φορά ξημέρωνε στην ταινία, ο ήλιος βγήκε τελείως συμβολικά με την εξόντωση και του τελευταίου’’κακού’’, δεν έγινε λόγω σεναρίου αλλά επειδή ήταν η τελευταία μέρα παραγωγής, ο κασκαντέρ του Χάουερ χτύπησε πηδώντας στα κτήρια, ο ίδιος ο Χάουερ έκανε το σταντ, αφού πρώτα πλησίασαν τα κτήρια κατά 1 μέτρο, το περιστέρι δεν μπορούσε να πετάξει από τη βροχή που είχε φάει και έπρεπε να βρούνε άλλο. Γενικά μια τυπική (26ώρη) μέρα γυρισμάτων του Blade Runner 2019 λάμβανε χώρα.


Εικόνα
Blade Runner 2049

Blade Runner 2049 

Εικόνα
Blade Runner 2019 behind the scenes

Blade Runner 2019 - behind the scenes 
 

Δίνω too much information; Μήπως κάνω show off; Υπερβάλω με την χρήση αμερικάνικων κλισέ; Μάλλον τότε θα πρέπει να σκηνοθετούσα εγώ το Blade Runner 2049, έχω όλα τα προσόντα! Όλα αυτά γιατί στο τέλος της πρώτης σκηνής ενώ ο Βιλνέβ έδωσε όλα τα στοιχεία για τα νέα ρέπλικαντ και τα χαρακτηριστικά τους με πολύ κομψό τρόπο και ο πρωταγωνιστής (Γκόσλινγκ) ετοιμάζεται να απογειωθεί με το τρίκυκλο lamborghini-peugeot του, ανακαλύπτει ένα ΄΄θαύμα΄΄. Στη συνέχεια της ταινίας άστρο λαμπρό τον οδηγεί προς το θαύμα αυτό, περνώντας τις δυσκολίες τα αδιέξοδα και τις υπαρξιακές κρίσεις που πρέπει να περάσει για να το βρει. Το θαύμα αυτό όμως, εκτός του ότι παραείναι θαύμα για να γίνει εύκολα πιστευτό, είναι και το μέσο που χρησιμοποιεί ο Βιλνέβ για να εξηγήσει τι συμβαίνει στην ταινία αλλά και να διαλευκάνει το μυστηριώδες τέλος του 1ου Blade Runner. Και γενικά δεν μου αρέσει να λύνονται οι απορίες μου με ένα θαύμα. Παρόλα αυτά επειδή μιλάμε για τέχνη, ποιητική αδεία, συνεχίζουμε. Δεν ήθελα να είμαι προκατειλημμένος μετά από 10 λεπτά μιας ταινίας 160 λεπτών που περίμενα 2 χρόνια να βγει. Πάμε λοιπόν βήμα-βήμα μιας και δεν θέλω να δώσω άλλα spoilers.  (α, μόλις τελείωσε το starman, ένας πλανήτης ήρθε και πήρε τον Jeff Bridges, όλα καλά)


Μουσική – Ηχητικά Εφέ 

Το πιο γνωστό κομμάτι στο πρώτο Blade Runner δεν είναι καν στην ταινία αλλά στους τίτλους τέλους και όμως στο μυαλό μου είναι σαν να παίζει σε όλη την ταινία, την περιγράφει τέλεια. Στο καινούριο η μουσική είναι εμφανώς επηρεασμένη από το soundtrack του Παπαθανασίου. Ο Ζίμερ που την έκανε έχει τεράστια εμπειρία και γενικά θεωρείται από τους κορυφαίους του είδους, οπότε η μουσική δένει με την ταινία, έχουν προστεθεί κάποια industrial στοιχεία μιας και σαν άκουσμα θεωρείται κάτι σαν απόγονος της cyberpunk αισθητικής, αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι καινούριο. Τα ηχητικά εφέ από την άλλη, θα έλεγα πως είναι υπερβολικά κυρίως στις σκηνές δράσης και μοιάζουν να προέρχονται από τα Batman του Νόλαν που και εκεί η μουσική είναι του Ζίμερ.


// 
Δείτε ακόμη: 

Όλες οι προβολές που έχουμε συγκεντρώσει και παίζουν αυτές τις ημέρες
- Και μετά τις προβολές: Για μπύρα και μουσικές στην Ίντριγκα
//
 

Φωτογραφία
 
13(+1?) υποψηφιότητες για όσκαρ φωτογραφίας δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για λάθος κριτική. Αυτό λοιπόν που είδαν τα απλοϊκά ματάκια μου ήταν: Η βροχή αντικαταστήθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά με χιόνι που όσο ωραίο και να είναι 1ον  δημιουργεί ένα κλίμα (στην κυριολεξία) ΄΄δε  θέλω να αντιγράψω ακριβώς το 1ο blade runner’’ και 2ον το χιόνι είναι πιο γλυκό και δεν μου έβγαλε την δυστοπίλα που ήθελα. Δεν με νοιάζει αν τρελάθηκε ο καιρός και χιονίζει στο l.a. η όξινη βροχή rules! Κατατάλλα ναι είναι ωραίο στιλιστικά, η φωτογραφία, τα κάδρα, οι κινήσεις της κάμερας, ο φωτισμός όλα αυτά. Νομίζω πως είναι το δυνατό σημείο του Βιλνέβ ούτως ή άλλως.

 

Εικόνα
Blade Runner

 
Blade Runner 2049 

Εικόνα
Blade Runner

 
Blade Runner 2049 
 

Εικόνα
Blade Runner

 
Blade Runner 2049 
 
 

Ερμηνείες

Το καστ γενικά μου άρεσε. Ο Γκόσλινγκ είναι σαν τον Φορντ, δηλαδή είναι λακωνικός και μάτσο, συν ότι η έλλειψη χιούμορ (αν κρίνουμε από το the nice guys) του δίνει και έναν πιο ρομποτικό τόνο. Ο meth(od) actor Λέτο που ποτέ δεν συμπάθησα, μου έδωσε έξτρα λόγους για να αυτοδικαιωθώ, η φίλη του Γκόσλινγκ έχει το πιο ζωντανό πρόσωπο στην ταινία, η αστυνόμος Ρόμπιν Ράιτ ήταν ο αγαπημένος μου χαρακτήρας, ταίριαζε πολύ στον ρόλο συν ότι χάρηκα που την είδα πάλι σε καλή ταινία μετά από τόσο καιρό (με εξαίρεση το congress του 2013 που ήταν κάτι τελείως μεγαλεπήβολο και πειραματικό), η βοηθός του Λέτο ένας αντιπαθητικός Τ1000 από τον εξολοθρευτή, ο ηθοποιός που παίζει το ρέπλικαντ στην αρχική σκηνή σαν να είναι βγαλμένος από κάρτα ασιατικού RPG το νέο call girl μοιάζει όσο πρέπει στην θεά Ντάριλ  Χάνα, χωρίς να θέλει να συγκριθεί βέβαια και εννοείται οι "παλιοί" Φορντ, Όλμος κλπ είναι ο συνδετικός κρίκος και ο λόγος που ήρθαν πολλοί στο σινεμά αν κρίνω π.χ. από τα επιφωνήματα "επιτέλους" όταν εμφανίζονταν. Η ηθοποιία εντάξει, καλά ήταν τα παιδιά, τα ρομπότ κάνουν, πόσο δύσκολο να είναι. Πέρα από την πλάκα, σπάνια σε τέτοιες μεγάλες  παραγωγές θα είναι κάτι πολύ καλό ή πολύ κακό από θέμα ηθοποιίας. Αυτό που θέλω να πω είναι πως στο sci fi, επειδή το θέμα εξαρχής είναι συνήθως ενορατικό στα όρια του ουτοπικού, οι ηθοποιοί, νομίζω, πρέπει να είναι λίγο ουδέτεροι για να υπάρχει και μια γήινη εξισορρόπηση και ταύτιση με τον θεατή. Ακόμα και αν έχουμε να κάνουμε με προσωπική εσωτερική αναζήτηση, που σίγουρα υπάρχει στο Blade Runner, ακόμα και στην ακραία μορφή της, δηλαδή στο one-man-show όπως στο moon π.χ. όπου όλη την ώρα βλέπουμε τις εκφράσεις του πρωταγωνιστή (Ρόκγουελ), πάλι και εκεί ακόμα πρέπει να είναι πιο ουδέτερος από π.χ. μια αντίστοιχη μη sci fi ταινία όπως ο ναυαγός με τον Χανκς. Στο πρώτο blade runner για παράδειγμα ο Χάουερ επιλέχθηκε ακριβώς γιατί συγκέντρωνε όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Η Γιανγκ επιλέχθηκε γιατί ήθελαν μια άγνωστη για πρωταγωνίστρια ρέπλικαντ.

 
// 
Δείτε ακόμη: 

- Μια αναδρομή στην τέχνη της κινούμενης εικόνας
- Κινηματογραφικό φεστιβάλ CineDoc

// 


Σενάριο 

Στο πρώτο Blade Runner οι περισσότεροι κριτικοί εκθείαζαν την ατμόσφαιρα αλλά έβρισκαν το σενάριο απλό και ασαφές ταυτόχρονα. Ένας αστυνόμος κυνηγάει και σκοτώνει ρομπότ. Η ταινία ήταν εμπορική αποτυχία. Από τότε πολλές εκδόσεις director’s cut κυκλοφόρησαν με κύρια διαφορά την αφαίρεση της κλασικής φιλμ νουάρ αφήγησης του πρωταγωνιστή στον θεατή και το χαρούμενο τέλος. Αυτό σε συνδυασμό με την εμφάνιση του οικιακού βίντεο και βέβαια του χρόνου που πέρασε μιας και το 1982 όλοι πήγαν στις αίθουσες για να δουν τον ΕΤ και τον ράμπο, έφεραν την ταινία στην περίοπτη θέση που δικαιωματικά είναι σήμερα. Άρα ο Σκοτ που είναι παραγωγός και παραλίγο σκηνοθέτης του καινούριου blade runner, ήξερε τι έπρεπε να αποφευχθεί. Έτσι έχουμε μια ταινία με πολλές απαντήσεις σε παλιά ερωτήματα περισσότερα νέα ερωτήματα και πολλά plot twists. Σε ένα από τα 3 μικρού μήκους ταινιάκια που κυκλοφόρησαν λίγο πριν την ταινία, έχουμε τα γεγονότα του 2020 με το μπλακάουτ που έγινε από τα νέα ρέπλικαντς με σκοπό να σβηστούν όλα τα αρχεία από τους σκληρούς δίσκους ούτως ώστε κανείς να μην ξέρει ποιος είναι άνθρωπος και ποιος ρέπλικαντ. Απλά θα πω πως αυτό δεν έπαιξε κάποιο ρόλο στην ταινία, ούτε εμπόδισε κάτι. Και έτσι θα συνοψίσω το σενάριο. Πολλές πομπώδεις ιδέες που δεν είχαν χώρο (χρόνο είχαν βέβαια) να εκφραστούν και λαμβάνονται ως μη γενόμενες.


Σκηνοθεσία 

Να αρχίσω λέγοντας πως θεωρώ τον Βιλνέβ τον πιο υπερεκτιμημένο σκηνοθέτη της εποχής μας, ενώ γενικά συμπλέω με την κοινή γνώμη τουλάχιστον στις αμερικάνικες παραγωγές. Ίσως κάτι δεν πιάνω. Το Prisoners το βρήκα διαολεμένα βαρετό κάτι σαν το Zodiac του κατατάλα αγαπημένου Φίντσερ, το Sicario τετριμμένο, την άφιξη όλο λάθος και το μέσα από τις φλόγες το πιο συμπαθητικό, αλλά μέχρι εκεί.  Έτσι θα πω πως η ταινία δεν είχε κάτι καινούριο. Θύμιζε ανά στιγμές Her, Matrix, Mad Max, Star Wars, Terminator 2, σίγουρα Blade Runner 2019 και ακόμα πιο σίγουρα Mortal Combat. Ο ήρωας δεν είναι beat down by the city αλλά by the humans. Στα βραδινά πλάνα είναι σαν να μην άλλαξε τίποτα 30 χρόνια μετά, ενώ τόσα είχαν αλλάξει από π.χ. το 1982 που βγήκε το πρώτο μέχρι το 2019 που διαδραματιζόταν. Το 2019 δεν θα έχουμε αμάξια που πετάνε, άρα από τη μία καλά έκανε και δεν έφτιαξε κάτι πολύ ανώτερο, αν το δεις τουλάχιστον πραγματιστικά, σαν ένα μικρό συν στην ταινία. 37 χρόνια από την πραγματικότητα δεν είναι και λίγα, παρόλα αυτά το πρώτο Blade Runner κατόρθωνε να είναι κάτι πραγματικά μελλοντικό ενώ παράλληλα κρατούσε την οικειότητα με τον θεατή, δείχνοντάς του στην ουσία πως ο άνθρωπος θα είναι πάντα ο ίδιος. Τα πλάνα με φως ημέρας όμως στο καινούριο Blade Runner είναι πραγματικά καλό που υπάρχουν. Οι επιρροές του Σκοτ στο πρώτο blade runner ήταν λίγο πολύ άγνωστες τότε και ακόμα και σήμερα λίγοι γνωρίζουν τον Μoebius, το Μetal Ηurlant, τον Βilal, τον Dick, ακόμα και τον Παπαθανασίου, τουλάχιστον τότε, μιας και είχε γίνει γνωστός μόλις 1 χρόνο πριν με τους δρόμους της φωτιάς, στους κινηματογραφικούς κύκλους. Χρησιμοποίησε δηλαδή την underground κουλτούρα της εποχής και καθόρισε ένα είδος με αυτόν τον τρόπο. Δεν ξέρω ποια είναι τα σημερινά αντίστοιχα που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν, αλλά όπως έγραψα το Blade Runner 2049 είναι σίγουρα επηρεασμένο από blockbuster ταινίες παρά από άλλου είδους τέχνη. Ένας έφηβος θα ήταν cool να διαβάζει Dick και γαλλικά post apocalyptic κόμικ στα τέλη του 70 αλλά σήμερα δεν νομίζω να σημαίνει κάτι αν ένας αντίστοιχος πιτσιρικάς πήγε να δει το Mad Max Fury Road. Ούτε στο άλλο άκρο βέβαια, να τρέχει δηλαδή σε εκθέσεις ζωγραφικής ή μοντέρνας τέχνης. Παραείναι σοβαρό για την ηλικία του και όταν μεγαλώσει μάλλον θα σκηνοθετεί ντοκιμαντέρ με θέμα την σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ… 

Στο πρώτο Blade Runner στη σκηνή που ο Xάουερ σκοτώνει τον Tαιρέλ  αρχικά ήταν να φανεί πως το big boss ήταν ρέπλικαντ με ελατήρια να πετάγονται από τα μάτια του, οπότε ο Xάουερ πήγαινε μετά στον πάνω όροφο, όπου και βρίσκει σε κάτι σαν κρυογενετικό φέρετρο, τον πραγματικό Tαιρέλ. Δεν χρειάζεται να νομίζει ο θεατής ότι όλοι μπορεί να είναι ρομπότ, δεν είναι θρίλερ. Εξάλλου αν θέλει κάποιος να κάνει τέτοιους συνειρμούς έχει όλο το πεδίο να το πράξει χωρίς σκηνοθετικά boost. Επίσης ο Φορντ, 35 χρόνια νεότερος και έτρεχε να ξεφύγει από ένα ρέπλικαντ. Σήμερα στα γεράματα ξαπλώνει κάτω SWATάδες χωρίς να ιδρώσει. Είναι λίγο αμερικανιά, τι να κάνουμε… Σε φάση "το κοινό τον θέλει όπως τότε’’.  Άλλο ένα που δεν μου άρεσε ήταν η σκηνή Λέτο-Φορντ, τελείως ανούσιο και υπερβολικό το όλο σκηνικό, και όλοι ξέρουν τι θα γίνει… Τα σπασμένα αγάλματα αλά οzymandias, το απόλυτο κλισέ όπου έχει άμμο (δεν μπορώ να αποκαλύψω που είναι γιατί ότι γίνεται εκεί, stays there!) Τελικά το τελευταίο μισάωρο που έχει σώσει μέτριες ταινίες σαν το Interstellar, εδώ το αποτελείωσε, ήταν το χειρότερο και πιο προβλέψιμο κομμάτι της ταινίας. Άρα τι να τα κάνεις τα plot twists αν είναι έτσι. Και στο πρώτο Blade Runner ξέραμε ότι ο Φορντ θα τους σκοτώσει όλους αλλά όπως λέει και ο Σκοτ ‘’the visuals tells the story’’.

 
Αγαπημένη σκηνή   

Η αναγέννηση του πρωταγωνιστή από τις στάχτες του κλίβανου. 
 

Τι μου έλειψε
 
Να μπορούσα να κάπνιζα μέσα στο σινεμά μόνο για αυτή την ταινία, η μαγική κάμερα που ‘’διάβαζε’’ 3d σε 2d φωτογραφίες και το διπλό όνομα που είχε το μηχάνημα αναγνώρισης ρέπλικαντ (Voight-Kampff). Τόσο επιστημονικό και ψυχροπολεμικό μαζί!
 
 

Εικόνα
Blade Runner

Blade Runner 2019 - do inventors dream of electric daryl hannah? 

Εικόνα
Blade Runner

 
Blade Runner 2019
 
 
 
 

Τελικά
 
Σίγουρα χάρηκα που την είδα, θα πήγαινα ό,τι και να είχα ακούσει. Όπως οι Κινέζοι ποδηλάτες που στο πρώτο Βlade Runner έχουν ένα δικό τους σεκάνς ενώ στο καινούριο μια στιγμή στο φόντο, η ταινία προσπάθησε να γίνει ίδια με τη πρώτη αλλά και τελείως διαφορετική ταυτόχρονα. Δεν μπορώ να μην την συγκρίνω λοιπόν με το 2019 πριν την δω σαν stand alone ταινία, έτσι οι διαμαρτυρίες είναι αναπόφευκτες. Στα κτήρια στο 1ο Blade Runner είχαν βάλει εξωτερικά, χοντρά καλώδια και μεγάλα μεταλλικά κλιματιστικα για να τους δώσουν φουτουριστικό στυλ με μικρό μπάτζετ και τώρα καθηγητές αρχιτεκτονικής τα δείχνουν στους μαθητές τους. Το τι θα μείνει από τη νέα ταινία, θα το δούμε. Μέχρι τώρα πάντως στο box office τα αποτελέσματα δεν είναι τα καλύτερα δυνατά, όπως άλλωστε και στην πρώτη ταινία. Αν ωστόσο σε 20 χρόνια γίνει και αυτή cult αριστούργημα μπροστά από την εποχή της (μπορεί να βιώσουμε απανωτά blackout, ξέρωγω…) τότε θα εύχομαι τα ρομπότ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να μας υποδουλώσουν. 


 

 
συντάκτης: Turd Ferguson

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebookinstagramtwitteryoutube 
 
 

Ο οδηγός της πιο ζωντανής και ανήσυχης περιοχής της Αθήνας.

Ακολουθήστε το inExarchia στο facebook, instagram, twitter, youtube

Στην ίδια κατηγορία

Σε μια προσπάθεια στήριξης του ελληνικού σινεμά, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου παρουσιάζει μια γιορτή η οποία θα απλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα, την Τρίτη 26 Μαρτίου 2024.

think

Athens Cannabis Expo 2024! Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Μαρτίου πάμε βόλτα στο Ζάππειο και ενημερωνόμαστε για όλες τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της κάνναβης. Μία συνάντηση κοινού και επαγγελματιών...

think

Σκηνοθέτες που έχουν βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ, καταπιάνονται με καυτά κοινωνικά ζητήματα και με μια φρέσκια ματιά μας συστήνουν το σύγχρονο φινλανδικό κινηματογράφο στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

think

Πρόσφατα Άρθρα

Newsletter